Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej
Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej to jedna z dwóch narodowych scen dramatycznych w Polsce, obok Teatru Narodowego w Warszawie. Teatr, założony w Krakowie w 1781 roku, jest bezpośrednio podległy Ministrowi Kultury i od 2021 roku jest członkiem Unii Teatrów Europy. W budynku teatru znajduje się Muzeum Interaktywne / Centrum Edukacji Teatralnej MICET, otwarte w 2016 roku.
Historia
Teatr powstał na początku lat 80. XVIII wieku dzięki inicjatywie Feliksa Oraczewskiego i Mateusza Witkowskiego, który został jego pierwszym dyrektorem. Otwarcie miało miejsce 17 października 1781 roku. Przez pierwsze lata działalności teatr mieścił się w pałacu Spiskim przy Rynku Głównym, a w 1799 roku przeniesiono go do obecnej siedziby.
W latach 1787–1830 dyrektorem był Jacek Kluszewski, który znacząco podniósł rangę teatru, wprowadzając ambitny repertuar, w tym dzieła Szekspira i Moliera. Po okresach stagnacji, teatr wznowił działalność po II wojnie światowej, a w 1956 roku przyjął nazwę Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej.
W 1980 roku dyrektorem został Stanisław Radwan, który prowadził teatr w trudnych czasach stanu wojennego. Ważne inscenizacje tego okresu to m.in. „Hamlet” i „Antygona”. W 1991 teatr uzyskał status narodowy, a w 2001 roku zmieniono jego nazwę na Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej.
Od 2002 roku dyrektorem artystycznym jest Mikołaj Grabowski, a od 2009 roku teatr był członkiem Europejskiej Sieci Teatrów Mitos21. W 2023 roku miała miejsce premiera filmu dokumentalnego o teatrze zatytułowanego „Stary”.
Dyrektorzy
- Mateusz Witkowski (1781–1787)
- Jacek Kluszewski (1787–1830)
- Stanisław Koźmian (1866–1885)
- Jerzy Koenig (1998–2002)
- Mikołaj Grabowski (2002–2012)
- Jan Klata (2013–2017)
- Waldemar Raźniak (od 2020)
Bibliografia
Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 4 Oświecenie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1966.
