Ul w pszczelarstwie
Ul to konstrukcja, zazwyczaj drewniana, stosowana w pszczelarstwie do hodowli pszczół. Umożliwia życie i rozwój rodziny pszczelej oraz zbieranie zapasów pożywienia. Ule muszą zapewniać odpowiednie warunki do życia pszczół, a ich budowa umożliwia pszczelarzowi łatwy dostęp do pszczół, minimalizując ich niepokojenie podczas pracy. Zbiorowisko uli nazywane jest pasieką.
Rodzaje i typy uli
Ule dzieli się na dwa podstawowe typy w zależności od sposobu prowadzenia gospodarki pasiecznej: stacjonarne i wędrowne. Wyróżniamy także różne konstrukcje uli:
- ule leżaki – powiększane poziomo
- ule kombinowane
- ule wielokorpusowe (stojaki) – powiększane pionowo
Na świecie istnieje wiele typów uli, jak ul Warré, Perone’a, Flow, WBC, DTL i inne, dostosowane do różnych warunków i gatunków pszczół. W Polsce popularne są m.in.:
- ul Dadanta
- ul Langstrotha
- ul wielkopolski
- ul warszawski
- ul Ostrowskiej
Coraz częściej stosowane są ule styropianowe oraz poliuretanowe ze względu na niską wagę, jednak mogą nie zapewniać pszczołom komfortowych warunków, szczególnie zimą.
Izolacja i materiały
W polskich warunkach kluczowe jest odpowiednie ocieplenie i wentylacja ula. Najlepszymi materiałami do budowy uli są naturalne surowce, takie jak drewno miękkie (lipa, osika) oraz materiały ocieplające, np. słoma.
Ule figuralne
Ule figuralne to rzeźbione konstrukcje przedstawiające postacie ludzkie lub zwierzęce, wykonywane głównie na Dolnym Śląsku. Uważano, że mają one chronić pszczoły przed złymi mocami. Dzisiaj są one rzadkością i można je znaleźć w muzeach etnograficznych.
Znane skanseny i pasieki
Jednym z większych skansenów pszczelarskich znajduje się w Swarzędzu, nieopodal Poznania. W 2007 roku w Izraelu odkryto najstarsze znane ule z przełomu XI i X wieku p.n.e., które były ustawione w piętrowe rzędy.