W Morzu Bałtyckim odkryto nowy gatunek śledzia. W przeciwieństwie do typowych przedstawicieli tego gatunku, którymi są planktonożercy, nowy śledź żywi się mniejszymi rybami. Wyniki badań, przeprowadzonych przez naukowców ze Szwecji, zostały opublikowane w czasopiśmie „Nature Communications”. O odkryciu poinformował badaczy lokalny rybak, który zauważył nietypowe zachowania tej ryby.
Śledź jako istotny element ekosystemu
Śledź odgrywa kluczową rolę w morskich ekosystemach, stanowiąc pokarm dla większych ryb, ptaków morskich, ssaków oraz ludzi. Tradycyjnie, śledź żywił się planktonem, w tym drobnymi roślinami, skorupiakami i larwami ryb. Jednak po szczegółowych badaniach naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali odkryli, że niektóre bałtyckie śledzie adaptowały się do drapieżnego trybu życia, co prowadzi do ich szybkiej ewolucji w kierunku większych i bardziej tłustych osobników.
Ewolucja i adaptacja bałtyckiego śledzia
Karol Linneusz, XVIII-wieczny twórca taksonomii z Uppsali, zdefiniował śledzia bałtyckiego jako podgatunek śledzia atlantyckiego, przystosowany do specyficznych warunków Morza Bałtyckiego. Współczesne badania potwierdziły, że bałtycki śledź dzieli się na kilka ekotypów, które wykazują różnice genetyczne dostosowane do warunków klimatycznych, zasolenia oraz sezonu tarła.
Alertem dla naukowców była informacja od lokalnego rybaka, który zauważył dużą populację śledzi tarłujących się w tym samym obszarze rokrocznie. Leif Andersson, profesor z Uppsali, podjął decyzję o zbadaniu tych ryb i potwierdził ich unikalny skład genetyczny, który mógł formować się przez setki, a nawet tysiące lat.
Nowa jakość wśród bałtyckich ryb
Analizy wykazały, że nowe, większe, drapieżne śledzie mają podniszczone skrzela, co sugeruje, że muszą walczyć o pokarm, a nie jak tradycyjne śledzie, które tylko filtrują plankton. Ciekawostką jest, że nowe ryby oferują konsumentom znacznie większą zawartość tłuszczu i mniej szkodliwych dioksyn, czyniąc je zdrowszym wyborem w porównaniu do ich planktonożernych kuzynów.
Dlaczego właśnie w Bałtyku?
Obszar Morza Bałtyckiego, młody zbiornik wodny powstały zaledwie 8000 lat temu po ostatnim zlodowaceniu, wydaje się sprzyjać ewolucji tych ryb. W przeciwieństwie do Oceanu Atlantyckiego, gdzie konkurencja ze strony drapieżnych ryb, takich jak makrele czy tuńczyki, jest znaczna, bałtyckie śledzie korzystają z niewykorzystanego zasobu pokarmowego.
Klasyfikacja i kulturowe znaczenie śledzia
Śledzie są klasyfikowane na wiele sposobów, a różnorodność ich zastosowania w kuchniach świata jest imponująca. Na przykład, Szwedzi cenią kiszone śledzie, określane jako „surströmming”, natomiast w Japonii spożywa się je w różnych formach, w tym jako sashimi. W Europie najbardziej znane są różne rodzaje śledzi: solone, wędzone czy marynowane, a nawet w postaci cennych delikatesów.
To fascynujące odkrycie pokazuje, jak bardzo różnorodne mogą być ekosystemy i ich mieszkańcy, zwłaszcza w tak specyficznym środowisku jak Morze Bałtyckie. Naukowcy mają ręce pełne pracy, aby zgłębić tajemnice tych unikalnych ryb oraz ich znaczenie dla przyszłych ekosystemów morskich.
Źródło/foto: Polsat News
