„`html
Jan Piwnik
Jan Piwnik, pseudonimy „Donat”, „Ponury”, „Jaś” (ur. 31 sierpnia 1912 w Janowicach, zm. 16 czerwca 1944 pod Jewłaszami) był kapitanem Wojska Polskiego i aspirantem Policji Państwowej, cichociemnym, pośmiertnie awansowanym do stopnia pułkownika. Pełnił funkcję dowódcy partyzanckiego Armii Krajowej w Górach Świętokrzyskich i na Nowogródczyźnie.
Życiorys
Młodość i służba w Policji
Urodził się w rodzinie Jana i Zofii Piwnik. Po ukończeniu gimnazjum w Ostrowcu Świętokrzyskim, w 1932 roku zdał maturę. Służbę wojskową rozpoczął w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii, kończąc ją w stopniu plutonowego. W latach 1935–1939 pracował w Policji Państwowej, kończąc jako aspirant. Wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 roku, wycofując się na Węgry.
Udział w wojnie obronnej
Po ucieczce z obozu internowania na Węgrzech, Piwnik dotarł do Francji, następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej.
Cichociemny
W 1941 roku przeszedł szkolenie dla cichociemnych w Wielkiej Brytanii. Po ukończeniu kursów, został awansowany do stopnia porucznika.
Partyzantka w Górach Świętokrzyskich
Po powrocie do Polski, w 1943 roku, Piwnik stworzył oddział partyzancki AK „Ponury”. Jego zgrupowanie przeprowadziło wiele akcji dywersyjnych, zyskało zaufanie lokalnej ludności oraz utworzyło bazy zaopatrzeniowe. W lipcu 1943 roku jego oddział przeprowadził atak na pociąg, co skutkowało represjami ze strony Niemców.
Okręg Nowogródek
W 1944 roku Piwnik objął dowództwo kompanii w Okręgu Nowogródek. Jego oddział odniósł sukcesy w walce z niemieckimi umocnieniami, jednak podczas ataku na stützpunkt w Jewłaszach zginął.
Życie prywatne
W 1943 roku ożenił się z Emilią Malessą. Jego bratanica, Barbara Piwnik, była sędzią i ministrem sprawiedliwości w latach 2001–2002.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Brązowy Krzyż Zasługi
- Znak Spadochronowy
Pamięć
Jan Piwnik jest patronem wielu drużyn harcerskich oraz ulic w Polsce. Jego imieniem nazwano również Zespół Szkół nr 1 w Opatowie. W 2012 roku został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika.
„`
