Sarnaki – Informacje ogólne
Sarnaki to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie mazowieckim, w powiecie łosickim. Jest siedzibą gminy Sarnaki oraz dekanatu i nadleśnictwa o tej samej nazwie. Miejscowość leży nad strugą Sarenką. Dawniej Sarnaki miały prawa miejskie, które uzyskały w 1754 roku, a utraciły w 1870 roku. W latach 1975-1998 należały do województwa bialskopodlaskiego.
Położenie
Sarnaki znajdują się przy drodze krajowej nr 19 oraz drodze wojewódzkiej nr 811. Miejscowość posiada przystanek kolejowy na linii Siedlce – Czeremcha.
Historia
Najstarszy dokument dotyczący Sarnak pochodzi z 1430 roku, związany z erygowaniem parafii. W XVII wieku wieś była własnością różnych rodzin szlacheckich, w tym Sarnickich oraz hrabiego Marka Butlera. Prawa miejskie nadano Sarnakom dzięki Aleksandrowi Łukaszowi Butlerowi.
Żydzi w Sarnakach
W XVIII wieku Sarnaki stały się miejscem osiedlenia dla społeczności żydowskiej. Po III rozbiorze Polski Żydzi, podobnie jak inne grupy, stali się poddanymi zaborców. W XIX wieku liczba Żydów w Sarnakach wzrosła; w 1921 roku stanowili oni znaczną część populacji. W miejscowości powstały synagoga, dom modlitwy oraz szkoła religijna. W 1941 roku Niemcy utworzyli getto, w którym znalazło się około 1500 osób, w tym Żydzi z okolicznych miejscowości.
Bibliografia
- Wierzbicki Grzegorz, Duszpasterstwo w Sarnakach, Sarnaki 2009
- Borkowski Zdzisław, Z dziejów parafii i duszpasterstwa w Sarnakach, Sarnaki 2006
- Makaruk Jan, Sarnaki w byłym powiecie konstantynowskim, Sarnaki 2006
- Nowosielski Janusz W., Majątki ziemskie prywatne i rządowe na terenie parafii Sarnaki w XIX wieku, Siedlce 2006
- Zubkowicz Rafał, Sarnaki i okolice. Przewodnik, Sarnaki-Międzyrzec Podlaski 2007
