Sekstet – definicja i charakterystyka
Sekstet to utwór muzyczny przeznaczony na sześć głosów lub instrumentów, a także zespół składający się z sześciu wykonawców.
Sekstety z instrumentami dętymi
W XVIII wieku sekstety na instrumenty dęte, głównie klarnety, rogi i fagoty, były popularne. Ważne utwory to:
- Sekstet Es-dur op. 81b Beethovena na kwartet smyczkowy i dwa rogi (1794).
- Sekstet Es-dur op. 71 Beethovena na dwa klarnety, dwa rogi i dwa fagoty (1796).
W XX wieku Leoš Janáček nawiązał do tradycji w utworze Mládi, a sekstety odżyły dzięki neoklasykom, takim jak V. d’Indy i F. Poulenc.
Sekstety na instrumenty smyczkowe
Luigi Boccherini zapoczątkował sekstety smyczkowe w 1776 roku. W XIX wieku kompozytorzy, w tym Brahms, Dvořák i Reger, tworzyli utwory na obsadę dwóch skrzypiec, dwóch altówek i dwóch wiolonczel. Wśród znanych dzieł znajdują się:
- B-dur op. 18 i G-dur op. 36 Brahmsa.
- Souvenir de Florence Czajkowskiego.
W drugiej połowie XX wieku powstały nieliczne sekstety, w tym Sekstet A. Panufnika.
Sekstety – kameralne koncerty
W XIX i XX wieku popularność zdobyły sekstety o charakterze koncertowym, gdzie fortepian często pełnił rolę solisty. Przykłady to:
- Gran sestetto Es-dur Glinki.
- Sekstet D-dur Mendelssohna op. 110.
Niektóre z tych utworów zawierały instrumenty dęte, co dodawało im różnorodności.
Sekstety perkusyjne
W drugiej połowie XX wieku powstały nowoczesne sekstety perkusyjne, takie jak Kreuzspiel K. Stockhausena oraz utwory J. Cage’a.
Sekstety wokalne
W XVI i XVII wieku pojawiały się madrygały na sześć głosów, jednak termin sekstet wokalny zaczęto stosować w XVIII i XIX wieku, zwłaszcza w operze. Mozart był mistrzem tego gatunku, a jego opery, takie jak Don Giovanni i Wesele Figara, zawierają znakomite przykłady sekstetów.
W operze romantycznej wyróżniają się sekstety w dziełach Donizettiego, Rossiniego, Verdiego i Bizeta. Współczesny repertuar na sekstet wokalny a cappella tworzyli m.in. Penderecki i Berio.
