Limfocyty T Cytotoksyczne (Tc)
Limfocyty T cytotoksyczne, znane jako limfocyty Tc, są kluczowym elementem odpowiedzi immunologicznej, zdolnym do eliminacji komórek prezentujących antygeny w kontekście MHC klasy I. Wykazują ekspresję białka CD8, co umożliwia im rozpoznawanie i niszczenie komórek zainfekowanych wirusami, riketsjami oraz komórek nowotworowych. Limfocyty Tc są istotne dla odporności komórkowej i mogą również pełnić funkcje cytotoksyczne, podobnie jak niektóre limfocyty T CD4+.
Mechanizmy Cytotoksyczności
Limfocyty Tc osiągają efekt cytotoksyczny poprzez różne mechanizmy, w tym:
- Wydzielanie ziaren cytolitycznych, które tworzą kanały w błonie komórkowej komórki docelowej, prowadząc do jej rozpadu i apoptozy.
- Użycie receptorów dla cząsteczek TNF, co indukuje apoptozę w komórkach docelowych.
Czynniki Cytotoksyczne
Do głównych czynników uczestniczących w cytotoksyczności należą:
- Limfocyty CD8+
- Niektóre limfocyty CD4+
- Komórki NK
- Limfocyty NKT
- Limfocyty Tγδ
Regulacja Odpowiedzi Immunologicznej
Limfocyty Tc wydzielają różne cytokiny i chemokiny, które regulują odpowiedź immunologiczną oraz stymulują inne populacje leukocytów. Na podstawie profilu wydzielanych cytokin, limfocyty Tc można podzielić na kilka podtypów:
- Limfocyty Tc1 – produkują interferon gamma, związane z ekspresją T-bet.
- Limfocyty Tc2 – produkują IL-4, związane z ekspresją GATA3.
- Limfocyty Tc17 – produkują IL-17, związane z ekspresją RORgt.
Limfocyty Tc są zdolne do wywoływania odpowiedzi immunologicznej już przed narodzinami, co umożliwia noworodkom odrzucenie przeszczepów oraz nabywanie odporności po szczepieniach.