Kontroler (informatyka)

Rola i definicja kontrolera w systemach komputerowych

W informatyce termin kontroler odnosi się do urządzenia lub interfejsu, który zarządza komunikacją pomiędzy procesorem a innymi komponentami systemu komputerowego. Kontrolery pełnią kluczową funkcję jako łączniki między centralną jednostką obliczeniową a peryferiami.

Rodzaje kontrolerów

Kontrolery można podzielić na kilka kategorii, w zależności od ich zastosowania:

• Kontrolery wewnętrzne:
  • Kontroler pamięci: Odpowiada za komunikację pomiędzy procesorem a pamięcią RAM. Zwykle znajduje się w procesorze lub mostku północnym.
  • Kontroler dysków: Zarządza komunikacją z pamięcią masową, taką jak dyski twarde. Może być częścią mostka południowego lub osobnym chipem na płycie głównej czy karcie rozszerzeń.
  • Kontroler portów: Umożliwia komunikację z urządzeniami zewnętrznymi przez porty takie jak USB czy Firewire. Może być zintegrowany z mostkiem południowym lub występować jako oddzielny chip.
• Kontrolery peryferyjne:
  • Kontrolery dysków i portów w formie kart PCMCIA lub Express Card.

Kontrolery w różnych kontekstach

Termin „kontroler” ma także inne znaczenia w różnych kontekstach komputerowych:

• Mikrokontroler: Zintegrowany układ elektroniczny.
• Graphics controller: Karta graficzna.
• Network controller: Karta sieciowa, np. Ethernet.
• Game controller: Urządzenie do sterowania w grach, takie jak joystick lub gamepad.
• Keyboard controller: Układ do komunikacji z klawiaturą.
• MIDI controller: Interfejs do komunikacji z instrumentami muzycznymi.
• Interrupt controller: Kontroler przerwań.
• Terminal Access Controller: Komputer łączący się z terminalami.

Kontrolery są zatem fundamentalnymi elementami umożliwiającymi funkcjonowanie systemów komputerowych poprzez efektywną komunikację między różnymi komponentami.