Mak (Papaver)
Mak, znany naukowo jako Papaver L., to rodzaj roślin z rodziny makowatych (Papaveraceae). Jest szeroko rozpowszechniony w Eurazji, Afryce i Ameryce Północnej, z około 100 do 150 gatunkami, z których większość występuje na półkuli północnej. Tylko jeden gatunek rośnie w Afryce Południowej, a w Polsce rodzimy jest tylko mak alpejski.
Gatunki i ich zastosowanie
Wiele gatunków maku uprawianych jest jako rośliny ozdobne. Szczególnie znany jest mak lekarski (Papaver somniferum), z którego pozyskuje się opium, morfinę oraz heroinę. Nasiona maku są szeroko stosowane w piekarnictwie i cukiernictwie.
Gatunki występujące w Polsce
W Polsce można spotkać następujące gatunki maku:
- mak arktyczny Papaver radicatum
- mak atlantycki Papaver atlanticum
- mak biedronkowy Papaver commutatum
- mak górski Papaver oreophilum
- mak kaukaski Papaver armeniacum
- mak lapoński Papaver lapponicum
- mak lekarski Papaver somniferum
- mak nagołodygowy Papaver nudicaule
- mak owłosiony Papaver pilosum
- mak pawi Papaver pavoninum
- mak perski Papaver persicum
- mak przykwiatkowy Papaver bracteatum
- mak rodniański Papaver corona-sancti-stephani
- mak tianszański Papaver tianschanicum
- mak wielkoowocowy Papaver macrostomum
- mak wschodni Papaver orientale
Badania i klasyfikacja
Badania taksonomiczne potwierdzają monofiletyzm rodzaju Papaver oraz jego pokrewnych rodzajów, takich jak Roemeria i Stylomecon. Gatunki te tworzą dwa klady, z których jeden obejmuje rodzaj Meconopsis oraz sekcje Papaver.
Mak jest nie tylko ważnym elementem florystycznym, ale również ma istotne znaczenie gospodarcze i kulturowe.