Pucz w Chile – 11 września 1973 roku
Pucz w Chile, który miał miejsce 11 września 1973 roku, był kluczowym wydarzeniem w historii kraju, mającym długofalowe konsekwencje dla polityki chilijskiej.
Sytuacja przed puczem
W 1970 roku, po wyborach, do władzy doszedł socjalista Salvador Allende z lewicowej koalicji Jedność Ludowa. Jego rząd zmagał się z poważnymi problemami gospodarczymi, w tym wysoką inflacją i stagnacją, co prowadziło do polaryzacji społeczeństwa.
Wybory i prezydentura Allendego
Allende zdobył 36,6% głosów w wyborach prezydenckich, pokonując Jorga Alessandriego i Radomira Tomica. Jego rząd, złożony z przedstawicieli różnych ugrupowań lewicowych, wprowadzał reformy, takie jak nacjonalizacja przemysłu miedziowego oraz reforma rolna.
Problemy gospodarcze i strajki
Podczas jego prezydentury, mimo początkowych sukcesów, pojawiły się strajki i niezadowolenie społeczne, co prowadziło do dalszych napięć. W 1972 roku miała miejsce pierwsza fala strajków, a sytuacja gospodarcza uległa pogorszeniu.
Przygotowania do puczu
W czerwcu 1973 roku miała miejsce nieudana próba zamachu stanu, a przygotowania do kolejnego puczu, z Pinochetem na czele, rozpoczęły się w sierpniu tego samego roku.
Przebieg puczu
Pucz rozpoczął się 11 września, gdy wojsko przejęło kontrolę nad stolicą. Allende, broniąc pałacu prezydenckiego La Moneda, zginął podczas walki. Jego śmierć oznaczała koniec rządów Jedności Ludowej.
Sytuacja po zamachu
Po puczu władza przeszła w ręce junty wojskowej kierowanej przez Augusto Pinocheta. W kraju wprowadzono represje, a wiele osób zostało aresztowanych lub zamordowanych. Pinochet ogłosił się prezydentem bez wyborów, a jego rządy trwały przez 17 lat.
Rola USA w puczu
Stany Zjednoczone miały znaczący wpływ na wydarzenia w Chile, wspierając działania przeciwko Allende. Chociaż nie ma dowodów na bezpośrednie zaangażowanie w pucz, CIA prowadziła działania mające na celu osłabienie rządu Allende.
Podsumowanie
Pucz w Chile stanowił krytyczny moment w historii Ameryki Łacińskiej, prowadząc do długotrwałej dyktatury, represji politycznych i wpływów zagranicznych w regionie.
