Węgierski premier Viktor Orbán i jego partia Fidesz, mimo trudnych wyzwań, utrzymują się na drugim miejscu w sondażach i mają szansę na kontynuację rządów do 2030 roku. Miniony rok był dla nich czasem zawirowań, w trakcie którego przetrwali trzy poważne kryzysy oraz odnieśli znaczące osiągnięcia w czasie prezydencji Węgier w Unii Europejskiej.
Ostatnie miesiące przyniosły wiele nieprzewidywalnych sytuacji w węgierskiej polityce. Wyraźnym sygnałem było przyznanie azylu byłemu polskiemu wiceministrowi sprawiedliwości, Marcinowi Romanowskiemu, co stanowi nowy rozdział w relacjach polsko-węgierskich.
W roku 2024, podczas zbliżającej się 15. rocznicy rządów Orbána, premier stawił czoła trzem poważnym kryzysom, w tym jednemu, który miał znamiona egzystencjalnego zagrożenia z powodu pojawienia się mocnego konkurenta. Mimo to udało mu się zachować władzę.
Choć sondaże wskazują na spadek poparcia dla Orbána, jego rządząca koalicja nadal dysponuje solidnym wsparciem, co pozwala na realne myślenie o utrzymaniu władzy. Orbán, który w 2018 roku zadeklarował, że będzie rządził co najmniej do 2030 roku, powinien wygrać nadchodzące wybory wiosną 2026 roku.
Od 2010 roku koalicja Fidesz-KDNP rządzi w Polsce, regularnie zdobywając większość konstytucyjną w wyborach. W ostatnich latach nie wystąpiły znaczne wstrząsy polityczne, a największy z nich związany był z kontrowersyjnym zachowaniem europosła Fidesz, Józsefa Szájera, który w trakcie pandemii został przyłapany na ucieczce z imprezy. Orbán zdecydował się na usunięcie go z polityki na cztery lata, jednak Szájer powrócił w listopadzie 2024 roku, zakładając Instytut Wolnej Europy z inicjatywy Márii Schmidt, bliskiej współpracowniczki Orbána.
KRYZYS POLITYCZNY WĘGRÓW
W lutym 2024 roku Węgrzy byli świadkami rezygnacji prezydent Katalin Novák, która ustąpiła w atmosferze skandalu związanego z ułaskawieniem osoby powiązanej z aferą pedofilską. Wydarzenia te zyskały publiczny rozgłos dzięki mediom opozycyjnym, prowadząc do fali krytyki ze strony społeczeństwa. W swoim orędziu telewizyjnym Novák przyznała, że popełniła błąd, co doprowadziło do jej ustąpienia ze stanowiska.
Sprawa Novák zyskała na dramatyzmie, biorąc pod uwagę jej wcześniejsze zaangażowanie w politykę rodzinną. Jej sukcesy w tym obszarze, w tym programy wsparcia dla rodzin, uczyniły jej osobę znaną i rozpoznawalną. Po jej rezygnacji, na jej miejsce wybrano Tamása Sulyoka.
Sprawa przyciągnęła również uwagę byłej minister sprawiedliwości Judit Vardy, której kariera polityczna mogła ucierpieć z powodu kontrowersji związanych z ułaskawieniem. Jej mąż, Péter Magyar, ogłosił, że dysponuje informacjami mogącymi zagrażać rządzącej koalicji, co początkowo wywołało obawy, lecz ostatecznie nie przyczyniło się do poważnych konsekwencji dla Orbána.
NOWE RUCHY POLITYCZNE
15 marca 2024 roku Magyar ogłosił powstanie ruchu politycznego TISZA, który z powodzeniem wystartował w wyborach do Parlamentu Europejskiego, zdobywając kilku europosłów. Jego pomysły spotkały się z zainteresowaniem byłych wyborców opozycji oraz osób wcześniej biernych politycznie.
TISZA zyskała na znaczeniu w badaniach opinii publicznej, osiągając drugą pozycję w sondażach. Chociaż ich przewaga nad Fideszem nie była znaczna, sytuacja ta stanowiła pierwsze takie zjawisko od jesieni 2021 roku. Magyar dysponuje nie tylko odpowiednimi zasobami, ale także głęboką wiedzą o funkcjonowaniu systemu, co postawia go w korzystnej pozycji w walce o poparcie, angażując się bezpośrednio z wyborcami.
Węgierski Fidesz zakończył rok na drugiej pozycji, zachowując stabilne wsparcie, jednak w obliczu rosnącego oporu i świadomości społecznej, władze partii wprowadziły zmiany w ordynacji wyborczej, by wzmocnić swoją pozycję. Mimo przewagi, Orbán nie może być pewny, że uda mu się zneutralizować rosnące zagrożenie ze strony nowo powstałych ruchów.
Ciężary związane z węgierską prezydencją w Radzie Unii Europejskiej również stanowiły wyzwanie. Oczekiwania dotyczące uzyskania konsensusu w sprawach praworządności oraz trudne relacje z krajami członkowskimi zwiększyły napięcie. Mimo problemów, Węgrom udało się zorganizować ważny szczyt z udziałem liderów państw europejskich, co Orbán i jego ministrowie z pewnością uznali za dyplomatyczny sukces.
Dominik Héjj
Źródło/foto: Interia
