Jakub Krotowski-Krauthofer (ur. 25 lub 28 lipca 1806 w Bninie, zm. 2 sierpnia 1852 w Berlinie) – polski działacz polityczny i prawnik.
Życiorys
Pochodzenie i młodość
Jakub Krotowski-Krauthofer pochodził z rodziny niemieckiej, która spolonizowała się w ciągu trzech pokoleń. Jego dziadek, Jan Jerzy Krauthofer, przybył z Bawarii do Wielkopolski. Ojciec, Józef Augustyn Krauthofer, ożenił się z Polką, Rozalią Ochocką. Jakub utrzymywał kontakty z polską emigracją w Belgii i w 1848 roku przebywał tam przez pewien czas. W marcu 1848 przygotował adres do króla pruskiego, żądając odbudowy państwa polskiego, jednak jego propozycja została zastąpiona innym, mniej zdecydowanym dokumentem.
Wiosna Ludów
W marcu 1848 Krotowski został wybrany do poznańskiego Komitetu Narodowego. Jako zwolennik pełnej niepodległości i walki ludowej nie zyskał poparcia większości członków Komitetu. Po zmianie nazwiska na Krotowski, zorganizował oddział zbrojny i prowadził walkę przeciwko Niemcom. Został wysłany do Berlina jako specjalny agent, aby protestować przeciwko podziałowi Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Po powrocie do Poznania kontynuował działalność powstańczą. 3 maja 1848 ogłosił niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, usuwając niemieckich urzędników i wydając dokumenty z pieczęcią „Polska Powstająca”. Został aresztowany 9 maja przez wojsko pruskie.
1848–1852
Po amnestii w październiku 1848 Krotowski wygrał dwa procesy polityczne. W 1849 uzyskał mandat poselski do sejmu pruskiego, jednak zrezygnował na znak protestu po odrzuceniu jego wniosku dotyczącego niepodległości. Krytykował działalność Koła Polskiego w „Dzienniku Polskim”, ale z powodu choroby ograniczył swoją aktywność. Zmarł 2 sierpnia 1852 w Berlinie.
Życie prywatne
Był żonaty z Teofilą Kołudzką. Miał dwóch synów: Bolesława, uczestnika powstania 1848, oraz Mieczysława, prawnika, który walczył w powstaniu styczniowym i został skazany za morderstwo. Miał również dwie córki: Józefinę i Mariannę.
