Reklama
Dzisiaj jest 10 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama
Reklama
Reklama

Debit

Definicja debitu

Debit to zezwolenie urzędu cenzury na rozpowszechnianie wydawnictw, w tym także na sprowadzanie publikacji zagranicznych. Termin ten pochodzi z francuskiego wyrazu débit, oznaczającego „sprzedaż”, który z kolei wywodzi się z łacińskiego debēre („być [komuś] winnym”).

Reklama

Prawo prasowe a debit

W polskim prawie prasowym do 1990 roku, brak debitu komunikacyjnego skutkował zakazem rozpowszechniania druku wydawanego za granicą. W 1938 roku Minister Spraw Wewnętrznych miał prawo pozbawiania debitu, a w 1946 roku uprawnienie to przekazano Głównemu Urzędowi Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk.

Regulacje dotyczące debitu

Ustawa z 1981 roku przewidywała, że czasopismo zagraniczne mogło zostać pozbawione debitu na okres od jednego do pięciu lat, jeśli trzykrotnie orzeczono zakaz jego rozpowszechniania. Informacja o pozbawieniu debitu była publikowana w Monitorze Polskim.

Reklama

Sprowadzanie publikacji zagranicznych objętych zakazem było dozwolone w określonych okolicznościach:

  • dla bibliotek w celach statutowych
  • dla instytucji i osób w celach zawodowych lub naukowych
  • po uzyskaniu zgody Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk

Publikacje bezdebitowe

Wydawnictwa rozpowszechniane bez zezwolenia, zwane wydawnictwami podziemnymi, określane były jako bezdebitowe. Często wydawcy tych publikacji nigdy nie starali się o uzyskanie odpowiedniego zezwolenia.

Reklama
Reklama