Dynastia Karadziordziewiciów
Karadziordziewicie to serbska dynastia panująca, założona przez Jerzego Czarnego, a później odnowiona przez Piotra I, który objął tron w 1903 roku. Dynastia ta rządziła Królestwem Serbów, Chorwatów i Słoweńców w latach 1918–1945, aż do zniesienia monarchii przez komunistyczny rząd w 1945 roku.
Pochodzenie
Rodzina Karadziordziewiciów miała swoje korzenie w Mačitevie, a niektórzy badacze wskazują, że ich przodkowie pochodzili z terenów dzisiejszej Czarnogóry. Jerzy Czarny, jako przywódca pierwszego antytureckiego powstania serbskiego, odegrał kluczową rolę w historii Serbii.
Przedstawiciele dynastii
- Jerzy Czarny (1768–1817) – założyciel dynastii, przywódca powstania serbskiego, zamordowany w 1817 roku.
- Aleksander Karadziordziewić (1806–1885) – książę serbski, unowocześnił administrację, zdetronizowany w 1858 roku.
- Piotr I Karadziordziewić (1844–1921) – król Serbii, uczestnik powstania w Bośni, zwolennik współpracy z parlamentem.
- Aleksander I Karadziordziewić (1888–1934) – król Jugosławii, rządy dyktatorskie, zamordowany w 1934 roku.
- Paweł Karadziordziewić (1893–1976) – regent Królestwa Jugosławii po zamachach, popierał ugodę z Chorwatami.
- Piotr II Karadziordziewić (1923–1970) – król Jugosławii, zdetronizowany w 1945 roku po proklamowaniu republiki.
- Aleksander Karadziordziewić (ur. 1945) – ostatni następca tronu Jugosławii, pretendent do tronu Serbii.
Podsumowanie
Dynastia Karadziordziewiciów odegrała istotną rolę w historii Serbii i Jugosławii, wprowadzając istotne reformy oraz uczestnicząc w kluczowych wydarzeniach politycznych XX wieku. Pomimo upadku monarchii, ich dziedzictwo pozostaje ważnym elementem serbskiej historii.
Bibliografia
- Felczak, Wacław; Wasilewski, Tadeusz: Historia Jugosławii. Wrocław: Ossolineum, 1985.
- Grzybowski, Stanisław: Złota jesień dynastii. W: Dynastie Europy. Red. Mączak, Antoni. Wyd. 3, Wrocław: Ossolineum, 2009.
