Hattusa – Stolica Imperium Hetyckiego
Hattusa, znana również jako Hattusas, Hattuşaş i Hattusza, była stolicą imperium hetyckiego. Obecnie znajduje się w pobliżu Boğazkale w Anatolii, około 145 km od Ankary. W 1986 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Historia i Rozwój
Miasto zostało założone przez Hetytów przed 2000 rokiem p.n.e. W XVIII i XIX wieku p.n.e. pełniło funkcję faktori handlowej związanej z asyryjską kolonią w Kanesz, obecnie Kültepe. W XVII wieku p.n.e. Hattusa została zdobyta przez króla Anittę, który zniszczył miasto, przestrzegając, że nie wolno go odbudować pod groźbą boskiej kary.
W połowie XVII wieku p.n.e. król Labarna, znany jako Hattusilis I, odbudował Hattusę, otaczając ją kamiennymi murami. Miasto zajmowało obszar około 1,8 km², składając się z wewnętrznej cytadeli z budynkami administracyjnymi oraz właściwego miasta z trzema potężnymi bramami.
Architektura i Znaleziska
Hattusa charakteryzowała się zaawansowaną architekturą. W mieście znajdowały się:
- Wewnętrzna cytadela z budynkami administracyjnymi i świątyniami.
- Trzy monumentalne bramy: zachodnia z reliefem lwa, wschodnia z reliefem wojownika oraz południowa z reliefem sfinksa.
- Cztery zespoły świątynne.
W Hattusie odkryto także jedną z najstarszych królewskich bibliotek na Bliskim Wschodzie, zawierającą 1300 tabliczek.
Upadek Hattusy
W XI wieku p.n.e. miasto zostało zdobyte prawdopodobnie przez Ludy Morza, co wiąże się z końcem państwa hetyckiego. Istnieje także hipoteza, że Hetyci sami opuścili Hattusę, niszcząc budynki związane z władzą.
Badania Archeologiczne
W 1906 roku niemiecki archeolog Hugo Winckler rozpoczął badania archeologiczne w Hattusie, przyczyniając się do poznania historii tego ważnego miasta.
Hattusa pozostaje jednym z najważniejszych stanowisk archeologicznych w Turcji, świadczącym o bogatej kulturze i historii imperium hetyckiego.