Rola i definicja przeora
Przeor, oznaczający „przedniego” lub „naczelnego”, jest przełożonym domu zakonnego lub wyższym duchownym, który nie pełni funkcji biskupa. W przypadku zakonów żeńskich odpowiednikiem przeora jest przeorysza.
Zakres odpowiedzialności przeora
Przeor może pełnić różne funkcje w zależności od kontekstu zakonu. Do jego głównych ról należą:
- Reprezentowanie lub zastępowanie opata w klasztorach reguły św. Benedykta, takich jak benedyktyni, cystersi czy trapisti.
- Przełożenie mniejszych lub niesamodzielnych klasztorów monastycznych.
- Przełożenie klasztorów innej reguły, na przykład dominikanów i paulinów.
- W Niemczech, do XVIII wieku, przeor był także przełożonym jednostki administracyjnej powiązanej z klasztorem.
Znaczenie duchowe i administracyjne
Przeor, obok pełnienia władzy duchownej, miał również rolę suwerena na danym terytorium. Osoba ta nie zawsze musiała być członkiem zakonu, mogła być również duchownym diecezjalnym.
Odpowiedniki przeora w innych zakonach
W różnych tradycjach zakonnych istnieją odpowiedniki przeora:
- W zakonach franciszkańskich – gwardian.
- W zgromadzeniach zakonnych – superior.
- W kościele anglikańskim i niektórych kościołach luterańskich – podobne funkcje są zachowane.
- W kościele prawosławnym odpowiada mu igumen.
Terminologia
Jednostka administracyjna kierowana przez przeora nosi nazwę przeoratu lub przeorstwa.