Ośrodek Karta znalazł się w kryzysie finansowym, co stawia jego przyszłość pod znakiem zapytania. Istnieje realne zagrożenie, że w niedalekiej przyszłości działalność Karty może zostać zakończona. — Karta to najsilniejszy przeciwny nurt, który ukazuje historię obywatelską oraz pluralistyczną Polskę. To historia, w której kluczowe jest nie tylko przedstawienie konfliktów, ale również poszukiwanie dróg do współpracy między narodami — zauważa w rozmowie z Onetem profesor Andrzej Friszke.
Kwartalnik Karta jako Kluczowy Element
W rozmowie z Onetem historyk wymienia wartości, które niesie ze sobą działalność Karty. — Najbardziej dostępnym i powszechnym elementem są publikacje Kwartalnika Karta, który w unikalny sposób relacjonuje najnowszą historię Polski. Opowieść ta opiera się na świadectwach osób z różnych środowisk — zarówno tych zamożnych, jak i tych biedniejszych, Polaków, Żydów oraz Ukraińców. Szczególną uwagę poświęca się dramatycznym wydarzeniom XX wieku, zwłaszcza okresowi od I wojny światowej do końca II wojny oraz czasom Solidarności — podkreśla.
Wartości Archiwalne i Edukacyjne
Naukowiec zaznacza, że Ośrodek Karta stworzył cenny zbiór archiwalny, gromadząc dokumenty od wielu osób, głównie opozycjonistów, których znane nazwiska to Jacek Kuroń, Jan Józef Lipski czy Adam Michnik, ale także wielu mniej rozpoznawalnych. Ośrodek nie ogranicza się jednak tylko do zbierania dokumentów, lecz także intensywnie wydaje publikacje, tworząc około dziesięciu książek rocznie. Te różnorodne świadectwa dotyczą wojny, okupacji oraz innych trudnych doświadczeń XX wieku — zauważa historyk.
Aktywności w Edukacji i Dialogu
Oprócz prac archiwalnych, Karta organizuje liczne działania edukacyjne, w tym konkursy w szkołach, które mają na celu popularyzację wiedzy o historii oraz zachęcanie do odkrywania bliskich, rodzinnych opowieści — podkreśla prof. Friszke. Dodatkowo, Karta prowadzi dialog polsko-ukraiński, co rozpoczęło się już w połowie lat 90.
Dyskurs Obywatelski w Obliczu Kryzysu
— Karta zrealizowała także projekt słownika rosyjskich i radzieckich dysydentów, który jest bezprecedensowym wydawnictwem — przypomina naukowiec. — Te wszystkie działania były często prowadzone społecznie lub za minimalne wynagrodzenie.
W obliczu zagrożenia, które niesie ze sobą możliwe zakończenie działalności Ośrodka Karta, prof. Friszke zauważa, że będzie to przepaść w odniesieniu do narracji promowanych przez IPN. — Pojawi się poważny problem dotyczący archiwaliów, które mogą trafić do Archiwów Państwowych, i co gorsza, ludzie związani z Kartą, którzy zdobyli cenne doświadczenie w badaniach historycznych, najprawdopodobniej się rozproszą — podsumowuje.
Prezentowane przez Kartę podejście do historii, oparte na zbieraniu świadectw i analitycznej metodologii, może zostać utracone, co będzie niepowetowaną stratą dla polskiej kultury — konkluduje prof. Friszke.
Informacje o tym, jak można wesprzeć Ośrodek Karta, dostępne są na ich stronie. Zachęcamy do aktywności w tej sprawie.
Źródło/foto: Onet.pl
Albert Zawada / PAP
