Umiak – tradycyjna inuicka łódź
Umiak to duża inuicka łódź wiosłowo-żaglowa, zbudowana ze skór foczych rozpiętych na drewnianym szkielecie lub kościach wielorybów. Jej długość waha się od 6 do 10 metrów, co pozwala na transport do 20 osób oraz bagażu, w tym namiotów. Umiaki są używane przez inuickie rodziny podczas letnich wędrówek na tereny łowieckie oraz do grupowych polowań na wieloryby, w trakcie których rozpinany jest żagiel.
Historia i ewolucja umiaka
Łodzie te były wykorzystywane przez tubylczych mieszkańców Arktyki prawdopodobnie od VIII tysiąclecia p.n.e. Z czasem umiaki przeszły ewolucję, zmieniając swój kształt z owalnego na bardziej wydłużony, a także zyskując prosty ster i prostokątny żagiel. Umiak, obok dłubanek, należy do jednych z najstarszych typów łodzi morskich.
Rola społeczna i kulturowa
Według inuickiej tradycji, zwłaszcza na Grenlandii, umiaki były własnością kobiet, natomiast mniejsze łodzie, zwane kajakami, przysługiwały mężczyznom. Właściciel umiaka, nazywany umialik, przewodził grupie myśliwych, prowadził ceremonie związane z polowaniem i rozdzielał mięso upolowanych zwierząt, ciesząc się dużym szacunkiem w społeczności inuickiej.
Podsumowanie
- Umiak: tradycyjna inuicka łódź wiosłowo-żaglowa.
- Wykonanie: skóry foki, drewno lub kości wielorybów.
- Wymiary: 6-10 m długości, do 20 osób.
- Użycie: transport i polowania na wieloryby.
- Historia: obecność od VIII tysiąclecia p.n.e.
- Rola społeczna: umiaki własnością kobiet, umialik jako lider grupy.
