Kwalifikacje zawodowe
Kwalifikacje zawodowe, znane również jako kompetencje twarde, to zestaw wiedzy i umiejętności niezbędnych do wykonywania określonych zadań w danej specjalności. Oparte są na dokumentach takich jak świadectwa czy dyplomy, które potwierdzają posiadanie odpowiednich kompetencji.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej, kwalifikacje zawodowe obejmują oczekiwane efekty kształcenia, w tym wiedzę, umiejętności zawodowe oraz kompetencje personalne i społeczne, umożliwiające samodzielne wykonywanie zadań.
Obszary kształcenia
W Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) wyróżniono następujące obszary kształcenia:
- administracyjno-usługowy (A)
- budowlany (B)
- elektryczno-elektroniczny (E)
- mechaniczny i górniczo-hutniczy (M)
- rolniczo-leśny z ochroną środowiska (R)
- turystyczno-gastronomiczny (T)
- medyczno-społeczny (Z)
- artystyczny (S)
Aspekty kwalifikacji
W Polskiej Klasyfikacji Zawodów i Specjalności wyróżniamy dwa główne aspekty kwalifikacji:
- Poziom: odnosi się do złożoności i zakresu umiejętności, które wynikają z obowiązków zawodowych.
- Specjalizacja: dotyczy wiedzy potrzebnej do obsługi określonych narzędzi, materiałów lub rodzajów usług.
Poziomy kwalifikacji
Wyróżniamy cztery poziomy kwalifikacji, zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Standardów Edukacyjnych (ISCED 97):
- Poziom pierwszy: kwalifikacje elementarne, związane ze szkołą podstawową.
- Poziom drugi: obejmuje wykształcenie gimnazjalne oraz średnie (liceum ogólnokształcące, profilowane, zasadnicza szkoła zawodowa).
- Poziom trzeci: odnosi się do szkół policealnych i techników.
- Poziom czwarty: dotyczy studiów wyższych zawodowych, magisterskich oraz doktoranckich.
Kwalifikacje zawodowe mogą być nabywane nie tylko w systemie szkolnym, ale także poprzez kursy i praktyki. Warto podkreślić, że są one dynamiczne i mogą ulegać zmianom w zależności od potrzeb rynku pracy.
Bibliografia
- Jerzy Unolt, Ekonomiczne problemy rynku pracy, Katowice 1999
