Stosunek administracyjnoprawny
Stosunek administracyjnoprawny to relacja regulowana przez normy prawa administracyjnego, która powstaje w wyniku określonych faktów prawnych lub faktycznych. Ustaje on w momencie wydania wiążącego rozstrzygnięcia przez organ administracji publicznej, chociaż niektórzy eksperci uważają, że to decyzja administracyjna kształtuje ten stosunek.
Elementy stosunku administracyjnoprawnego
- Przedmiot: Dotyczy sfery publicznej i jest regulowany przez organy administracji publicznej za pomocą aktów administracyjnych.
- Podmiot: Uczestnikiem jest organ administracji publicznej lub podmiot wykonujący jego funkcje. Mogą to być również osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną.
- Relacje: W przeciwieństwie do stosunków cywilnoprawnych, tutaj dominuje nierównorzędność stron, co oznacza, że organ administracji jednostronnie podejmuje decyzje dotyczące praw i obowiązków innych podmiotów.
Rodzaje stosunku administracyjnoprawnego
- Stosunek materialny: Powstaje na skutek zaistnienia stanu faktycznego, na który nakładają się prawa i obowiązki wynikające z norm prawa materialnego.
- Stosunek proceduralny: Rodzi się w wyniku wszczęcia postępowania administracyjnego, nadając stronom prawa i obowiązki formalne.
- Stosunek egzekucyjny: Jest pochodną stosunku proceduralnego, wymagającą podporządkowania się decyzjom egzekucyjnym organu administracji.
- Stosunek spornoadministracyjny: Powstaje w wyniku zaskarżenia aktu administracyjnego do sądu, gdzie podmioty są równorzędne.
Cechy stosunku administracyjnoprawnego
- Powstaje w oparciu o normy prawa administracyjnego.
- Jednym z podmiotów jest zawsze organ administracyjny.
- Charakteryzuje się brakiem równorzędności podmiotów.
- Łączy konkretny organ z określonym podmiotem w indywidualnej sytuacji.
- Władztwo organu administracyjnego może być realizowane bez względu na orzeczenia sądowe.
- Uprawnienia i obowiązki mają charakter osobisty i nie mogą być przenoszone, np. koncesja nie może być zbyta innemu przedsiębiorstwu.
Stosunek administracyjnoprawny jest kluczowym elementem prawa administracyjnego, regulującym interakcje pomiędzy organami administracyjnymi a obywatelami.