Wprowadzenie do historii Poznania po 1034 roku
Po śmierci Mieszka II w 1034 roku władzę w Polsce objął jego syn Kazimierz, znany jako Odnowiciel. W wyniku buntu dworskich urzędników, zmuszony był do ucieczki z kraju około 1037 roku. Reakcja pogańska doprowadziła do zniszczenia administracji państwowej, a Poznań został na krótko opuszczony po zniszczeniach spowodowanych wyprawą czeskiego księcia Brzetysława I.
Powrót Kazimierza i odbudowa Poznania
Kazimierz powrócił do kraju pod koniec 1039 roku, szybko zajmując Wielkopolskę, Małopolskę, Mazowsze i Śląsk. Rozpoczął odbudowę Poznania, tworząc nowe fortyfikacje oraz odnawiając katedrę i biskupstwo. Pomimo przeniesienia ośrodka władzy do Krakowa, Poznań pozostał ważnym centrum gospodarczym i nekropolią władców.
Rozwój osad na prawym brzegu
W początkach XII wieku na prawym brzegu Warty powstała osada targowa Śródka, która zyskała popularność dzięki dogodnej lokalizacji przy szlakach handlowych. Wkrótce przed 1231 rokiem ufundowano tam kościół parafialny pw. św. Małgorzaty. Śródka przejęła funkcje targowe od Zagórza oraz prastarej osady Komandoria.
Osady na lewym brzegu
Na lewym brzegu Warty również powstały osady. Najważniejsze z nich to:
- Osada przy kościele św. Marcina, należąca do kapituły poznańskiej, leżąca przy szlaku na Lubusz i Głogów.
- Osada przy kościele św. Wojciecha, ufundowana w miejscu wygłoszenia kazania przez św. Wojciecha, położona pomiędzy dolinami Bogdanki i Wierzbaka.
- Największa lewobrzeżna osada, należąca do biskupa, wokół kościoła św. Gotarda, która powstała w XI wieku i zyskała znaczenie na skutek urbanizacji.
W 1244 roku kościół św. Gotarda przeszedł w ręce dominikanów, co świadczy o dynamicznym rozwoju Poznania i jego roli jako ośrodka handlowego i religijnego.
Bibliografia
- Jerzy Topolski (red.), Dzieje Poznania, Wydawnictwo PWN, Warszawa – Poznań 1988-
- Alfred Kaniecki, Dzieje miasta wodą pisane, Wydawnictwo Aquarius, Poznań 1993
