Mydriasis – definicja
Mydriasis to nadmierne rozszerzenie źrenicy, które nie jest adekwatne do warunków oświetleniowych. Może wynikać z chorób lub działania leków. Przeciwieństwem mydriasis jest miosis, czyli zwężenie źrenicy.
Regulacja wielkości źrenicy
Średnica źrenicy jest kontrolowana przez dwa mięśnie: mięsień zwieracza źrenicy oraz mięsień rozwieracza źrenicy. Rozszerzenie źrenicy może wystąpić na skutek:
- zahamowania działania mięśnia zwieracza, unerwionego przez nerw okoruchowy,
- pobudzenia mięśnia rozwieracza, dominującego w unerwieniu współczulnym.
Odruch źrenicy na zmniejszenie światła
W przypadku braku światła, aktywowany jest mechanizm prowadzący do rozszerzenia źrenicy. Jest to odruch niezależny od odruchu na światło, z osobną drogą nerwową, co stanowi ewolucyjne przystosowanie narządu wzroku. Informacja o zmniejszeniu natężenia światła dociera do ośrodkowego układu nerwowego przez:
- komórki zwojowe w siatkówce,
- ciało kolankowate boczne,
- most i rdzeń przedłużony,
- ośrodek rzęskowo-rdzeniowy w rdzeniu kręgowym (poziom C8-T2).
Aksony neuronów przedzwojowych wchodzą do pnia współczulnego, a następnie biegną w górę. Z neuronów zazwojowych, które mają swoje źródło w zwoju szyjnego górnego, impulsy kierują się do mięśnia rozwieracza źrenicy oraz innych mięśni. Droga ta jest skrzyżowana, co powoduje konsensualność odruchu – wywołanie odruchu w jednym oku powoduje jego wystąpienie w drugim.