Związek Achajski
Związek Achajski, powstały około 281 p.n.e., był sojuszem greckich państw, zainicjowany przez miasta Dyme, Patraj, Tritai i Faraj. W szczytowym okresie obejmował 10 miast. Obrady członków odbywały się przy sanktuarium Zeusa Amariosa koło Ajgion.
Ustrój
W Związku Achajskim wszystkie miasta i obywatele mieli równe prawa. Na czele stali pierwotnie dwaj przywódcy, a od 256 p.n.e. tylko jeden strateg. Razem z dziesięcioma demiurgami, wybieranymi corocznie, tworzyli radę (synedrion), która zajmowała się sprawami Związku i przewodniczyła zgromadzeniom ogólnym. Istniały także dwa rodzaje zgromadzeń: synkletos, które rozstrzygało najważniejsze sprawy polityczne, oraz synodos, zajmujące się sprawami mniejszej wagi.
Dzieje
Po przystąpieniu Sykionu znaczenie Związku wzrosło, a do sojuszu dołączyły kolejne miasta, takie jak Megalopolis, Korynt i Megara. W 245 p.n.e. Aratos z Sykionu stanął na czele Związku, który stał się największą potęgą polityczną Grecji, usuwając macedońską kontrolę na Peloponezie (251–224 p.n.e.).
Sparta, pod wodzą króla Kleomenesa III, wypowiedziała wojnę Związkowi, odnosząc wstępnie sukcesy. Aratos uzyskał pomoc od króla Macedonii, Antygonosa Dosona, co pozwoliło na pokonanie Spartan w 222 p.n.e. Podczas pierwszej wojny macedońskiej Związek stanął po stronie Macedonii, jednak w drugiej wojnie (198 p.n.e.) sprzymierzył się z Rzymem przeciwko Macedonii.
W 167 p.n.e. Związek Achajski próbował odzyskać niezależność, co spotkało się z rzymskimi sankcjami. W 147 p.n.e. wybuchła wojna z Rzymem, która zakończyła się klęską Związku i jego rozwiązaniem, a Achaja stała się prowincją rzymską.
Ustrój Związku Achajskiego uznawany jest przez wielu badaczy za inspirację dla twórców konstytucji Stanów Zjednoczonych.
