Wigilia Bożego Narodzenia to dzień, który ma ogromne znaczenie w chrześcijańskiej tradycji. Pełen symboliki, przesyconych emocjami zwyczajów oraz atmosfery rodzinnego ciepła, w Polsce jawi się jako jeden z najbardziej uroczystych momentów w roku. Zadajmy sobie pytanie: czy Wigilia stanowi dzień postu? Czy uczestnictwo w mszy w tym czasie jest obligatoryjne? Odpowiedzi na te pytania są warte przyjrzenia się bliżej.
ZNACZENIE WIGILII
Termin „wigilia” wywodzi się z łacińskiego „vigilare”, co oznacza „czuwać”. To okres wprowadzenia w celebrację Narodzenia Pańskiego, jednego z najważniejszych świąt w Kościele katolickim. W Polsce, tradycja wigilijna obfituje w różnorodne zwyczaje, takie jak przygotowanie dwunastu potraw na wieczerzę, łamanie się opłatkiem, kolędowanie oraz zostawienie pustego miejsca przy stole, symbolizującego zaproszenie dla niespodziewanego gościa.
POST W WIGILIĘ
Często przypomina się o kwesti postu w Wigilię, szczególnie w polskim kontekście, gdzie wstrzemięźliwość od mięsa stała się głęboko zakorzenionym zwyczajem. Jednak warto dokonać rozróżnienia pomiędzy tradycjami a przepisami kościelnymi.
Kościół katolicki nie narzuca obowiązkowego postu w czasie Wigilii. W rzeczywistości post ścisły, obejmujący zarówno abstynencję od mięsa, jak i ograniczenie posiłków, wykonuje się tylko w Środę Popielcową i Wielki Piątek. W każdy piątek roku obowiązuje z kolei wstrzemięźliwość od mięsa, chyba że przypada na uroczystość liturgiczną.
Choć nie jest to nakazane prawem kościelnym, wiele osób w Polsce decyduje się na nietrzymanie mięsa w Wigilię, uznając to za wyraz szacunku dla tradycji oraz przygotowania duchowego na nadchodzące święta. Warto zauważyć, że biskupi w Polsce wielokrotnie zachęcali do zachowania tej tradycji, chociaż nie ma ona charakteru obowiązkowego.
HISTORIA TRADYCJI
W przeszłości post w Wigilię miał na celu podkreślenie głębi duchowej tego dnia. Zwyczaj wymagał wstrzemięźliwości od mięsa, a na stołach pojawiały się dania postne, takie jak barszcz z uszkami, pierogi, kapusta z grzybami czy karp. Dzisiaj wiele rodzin kontynuuje te tradycje, traktując je jako istotny element świątecznych rytuałów.
UCZESTNICTWO W NABOŻEŃSTWACH
Nie ma również obowiązku uczestnictwa w mszy w Wigilię, co może zaskakiwać niejednego wiernego. W kalendarzu liturgicznym Wigilia Bożego Narodzenia nie jest uznawana za uroczystość nakazaną, co oznacza, że uczestnictwo w mszy świętej w tym dniu nie jest wymagane.
Nie zapominajmy jednak, że jeśli Wigilia nie przypada na niedzielę, w tym dniu odbywają się ostatnie Roraty, czyli poranne msze. To doskonała okazja, aby włączyć się w duchowe przygotowania do świąt.
PASTERKA – CENA SPOTKANIA Z DUCHOWOŚCIĄ
Najważniejszym religijnym akcentem Wigilii pozostaje Pasterka, uroczysta msza odprawiana najczęściej o północy. Uroczystość ta, uznawana za jedną z najwspanialszych w roku liturgicznym, przypomina o narodzinach Chrystusa. Choć udział w Pasterce nie jest obowiązkowy, dla wielu wiernych ma szczególne znaczenie duchowe, często traktują ją jako spełnienie obowiązku uczestnictwa w mszy w Boże Narodzenie.
Źródło/foto: Interia
