Pierwiastek kwadratowy z liczby 2
Pierwiastek kwadratowy z liczby 2, oznaczany jako , to dodatnia liczba rzeczywista, której kwadrat wynosi 2. Jest to liczba niewymierna, co oznacza, że nie może być wyrażona jako ułamek zwykły. Jako liczba algebraiczna stopnia 2 jest ona również długością przekątnej kwadratu o boku 1, co można zobaczyć w kontekście twierdzenia Pitagorasa.
Historia
Pierwsze znane przybliżenia pochodzą z Babilonu oraz Indii. Babilońska tabliczka YBC 7289 z ok. 1800-1600 p.n.e. podaje przybliżenie na poziomie 1,41421. Starodawne teksty indyjskie, Sulba Sutras, również dostarczają przybliżenia tej liczby.
Niewymierność
jest niewymierna, co zostało udowodnione na dwa sposoby: dowodem geometrycznym i arytmetycznym. W dowodzie geometrycznym wykorzystuje się twierdzenie Pitagorasa, a dowód arytmetyczny opiera się na sprzeczności wynikającej z założenia, że liczba mogłaby być wymierna.
Własności
- Połowa , istotna w geometrii.
- Relacja:
- Tożsamość:
- Może zostać wyrażony za pomocą jednostek urojonych.
- Nieskończone potęgowanie:
Przybliżenia
Najbardziej znaną metodą przybliżania jest metoda babilońska. Proces polega na iteracyjnym obliczaniu wartości przybliżonej, co pozwala na szybkie uzyskanie dokładnych wyników. W 1997 roku obliczono wartość pierwiastka z 2 z dokładnością do 137 miliardów cyfr.
Zastosowania
- Format papieru: Rozmiary papieru A, B i C są projektowane w taki sposób, aby po podzieleniu na pół, uzyskać arkusze o tych samych proporcjach, co związane jest z .
- Muzyka: W równomiernie temperowanym systemie muzycznym stosunek częstotliwości między nutami w oktawie związany jest z wartością 2, a interwały takie jak kwarta zwiększona mają stosunek .
- Elektryczność: Wartość skuteczna napięcia przemiennego wynosząca 230 V przelicza się na wartość maksymalną mnożąc przez , co daje około 325 V.