Problemy gospodarcze w Niemczech doprowadziły do kryzysu rządowego Olafa Scholza i staną się kluczowym zagadnieniem w nadchodzących przedterminowych wyborach. Obywatele niemieccy będą mieli okazję wyrazić swoje opinie na temat polityki budżetowej – czy preferują ścisłą dyscyplinę budżetową, zwiększenie wydatków, czy też mogą rozważać bardziej kontrowersyjne opcje, takie jak opuszczenie Unii Europejskiej („dexit”). Dla wyborców istotne będą również zawirowania związane z wojną w Ukrainie i niemieckie wsparcie dla tego kraju.
STAGNACJA GOSPODARCZA I NISKI POZIOM ZAUFANIA
W Niemczech stagnacja gospodarcza, definiowana jako zatrzymanie wzrostu gospodarczego, trwa już od dziesięciu kwartałów, co oznacza, że sytuacja ta utrzymuje się od ponad dwóch lat. Minister gospodarki, Robert Habeck, przewiduje spadek PKB w 2024 roku. Aktualnie 41% mieszkańców Niemiec ocenia kondycję gospodarki jako „złą”, a 51% jako „średnią”.
Trudności te doprowadziły do napięć w łonie koalicji rządowej. W poniedziałek rząd Scholza nie uzyskał wotum zaufania, co skutkuje potrzebą organizacji przedterminowych wyborów, które są spodziewane na końcu lutego.
POTENCJALNI ZWYCIĘZCY WYBORÓW
Największe szanse na zwycięstwo ma CDU, która cieszy się około 30% poparcia. Eksperci przewidują, że CDU może współtworzyć nowy rząd z SPD, mimo że pomysły tej partii na rozwiązanie kryzysu gospodarczego znacznie się różnią.
SPD, z poparciem wynoszącym około 15%, boryka się z wewnętrznymi problemami, zwłaszcza z rosnącą popularnością ministra obrony Borisa Pistoriusa, który opowiada się za wzmocnieniem Bundeswehry oraz wsparciem dla Ukrainy. Olaf Scholz stara się jednak promować SPD jako centrum „partię pokoju”.
Kanclerz zapowiedział podniesienie płacy minimalnej do 15 euro za godzinę, co zdetronizowało propozycję skrajnie lewicowej BSW, która proponowała 14 euro. SPD planuje także programy skierowane do emerytów, które w 2021 roku zapewniły jej 35% poparcia wśród osób starszych.
POZOSTALI GRACZE POLITYCZNI
Prywatne podejście CDU, które zarządzali w czasie prosperity gospodarczej, stawia na potrzebę utrzymania wsparcia dla Ukrainy, ale kładzie większy nacisk na kwestie ekonomiczne. Partia chce obniżyć podatki oraz zreformować świadczenia socjalne, a także wprowadzić dobrowolny zasiłek obywatelski (Bürgergeld), aby motywować bezrobotnych do aktywności zawodowej.
Wzmocnienie pozycji skrajnej prawicy obserwuje się w rosnącym poparciu Alternatywy dla Niemiec (AfD), które wynosi obecnie około 18%. AfD, jako niekwestionowany konkurent dla CDU, proponuje takie działania jak wystąpienie z Unii Europejskiej oraz ograniczenie migracji.
GOSPODARCZE DZIEDZICTWO I WYZWANIA PRZYSZŁOŚCI
Dodatkowo Zieloni, pod przewodnictwem Roberta Habecka, podejmują działania mające na celu ochronę przed skrajnościami, jakimi są AfD czy BSW, kierując swoje przesłanie do młodego electowaru. I chociaż obecne poparcie dla Zielonych oscyluje na poziomie około 10%, BSW, świeżo utworzona przez Sahrę Wagenknecht i posiadająca około 8% poparcia, również podkreśla konieczność zakończenia wojny w Ukrainie i wzrostu płacy minimalnej.
W historii Niemiec jednym z kluczowych momentów było wprowadzenie „hamulca budżetowego” w 2009 roku, co miało na celu ograniczenie deficytu. Jednak kosztowne inwestycje w infrastrukturę oraz inne negatywne czynniki ekonomiczne spowodowały, że Niemcy odnotowały pierwszy deficyt handlowy w 2022 roku.
W chwili obecnej stoją przed nimi poważne wyzwania, zwłaszcza związane z konkurencją na rynkach globalnych i spowolnieniem gospodarczym, które wymaga przemyślanej reakcji politycznej oraz gospodarczej dla długoterminowej stabilizacji.
Źródło/foto: Interia
