Nieświadomość w Psychoanalizie
Nieświadomość to pojęcie z zakresu psychoanalizy, które odnosi się do części aparatu psychicznego, obok przedświadomości i świadomości. Zawiera wyobrażenia, które nie mogą być uświadomione z powodu ich nieakceptowalności przez świadomość, ale mają duży ładunek energetyczny, co prowadzi do ich nieustannych prób przedostania się do świadomości. Te dążenia przejawiają się w różnych formach, takich jak marzenia senne, nerwice, przejęzyczenia czy pomyłki.
Znaczenie Pojęcia Nieświadomości
Zygmunt Freud używał terminu „nieświadomość” w dwóch kontekstach:
- Deskryptywne: odnosi się do obecności wyobrażenia w polu świadomości.
- Systemowe: wskazuje, do którego systemu przynależy dane wyobrażenie (świadomości, przedświadomości czy nieświadomości).
Warto zaznaczyć, że Freud nie był twórcą tego pojęcia; przed nim używało go około 200 naukowców i pisarzy.
System Nieświadomości
System nieświadomości charakteryzuje się kilkoma cechami:
- Niesprzeczność: wyobrażenia nie są różnicowane treściowo, a jedynie pod względem ładunku energetycznego.
- Proces pierwotny: składa się z mechanizmów przesunięcia i zagęszczenia.
- Bezczasowość: wyobrażenia nie są uporządkowane chronologicznie; te z dzieciństwa mogą być tak samo aktualne jak te z dorosłości.
- Brak odniesienia do rzeczywistości: wyobrażenia są aktywne niezależnie od zewnętrznych okoliczności, co może prowadzić do konfliktów z normami moralnymi czy interesami jednostki.
Bibliografia
- Freud Z. Zur Psychopatologie des Alltagslebens, 1901
- Freud Z. Der Witz und seine Beziehung zum Unbewuβten, 1905, przeł. Robert Reszke
- Whyte L.L., The Unconscious Before Freud, 1967
