Bylica piołun

Bylica piołun

Bylica piołun (Artemisia absinthium L.), znana również jako piołun, to roślina z rodziny astrowatych, występująca naturalnie w Europie, Azji i Północnej Afryce, a także w Ameryce Północnej. W Polsce jest pospolita, uznawana za archeofit.

Morfologia

• Łodyga: Bruzdkowana, do 1 m wysokości, z drewniejącą nasadą.
• Liście: Gęsto owłosione, odziomkowe trójkątne lub owalne, szczytowe lancetowate.
• Kwiaty: Drobne, żółte, zebrane w kuliste koszyczki, otoczone owłosioną okrywą.
• Owoce: Brązowo paskowane niełupki.

Biologia i ekologia

Bylica piołun jest byliną, która kwitnie od lipca do września. Rośnie w miejscach suchych i nasłonecznionych, takich jak przydroża i rumowiska. Rozmnaża się zarówno przez nasiona, jak i wegetatywnie przez kłącza.

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Ziele piołunu (Herba Absinthii) jest surowcem zielarskim zawierającym olejek eteryczny. W medycynie tradycyjnej stosowane było w celu pobudzenia apetytu oraz jako środek przeciwrobaczy.

Składniki chemiczne

Liście piołunu zawierają glikozydy, związki kumarynowe oraz olejek lotny, w tym tujon, który ma działanie toksyczne.

Działanie toksyczne

Tujon jest substancją trującą, wpływającą na układ nerwowy, mogącą prowadzić do drgawek i zaburzeń psychicznych. Przewlekłe zatrucia były nazywane absyntyzmem, co doprowadziło do zakazu sprzedaży absyntu w wielu krajach.

Działanie lecznicze

Piołun pobudza wydzielanie soków trawiennych, działa żółciopędnie i odkażająco. Należy jednak stosować go ostrożnie, zwłaszcza u kobiet w ciąży oraz karmiących.

Roślina jadalna

Stosowany jako przyprawa, piołun był popularny w starożytności i średniowieczu. Obecnie używany jest w produkcji likierów i wermutów.

Inne zastosowania

• Odstraszanie owadów.
• Barwienie tkanin.
• Usuwanie tłuszczu z odzieży.

Odniesienia w kulturze

Piołun jest symbolem goryczy, wspomnianym w literaturze i sztuce. Wiele dzieł, jak obrazy Degasa czy Van Gogha, odnosi się do absyntu, który był popularny w XIX wieku.

Wierzenia ludowe

Piołun był używany w obrzędach związanych z zmarłymi oraz jako amulet.

Uwagi

W medycynie i kuchni piołun powinien być stosowany z rozwagą, ze względu na swoje właściwości toksyczne i psychoaktywne.