Mimesis – definicja i znaczenie
Mimesis to termin pochodzący z greckiego, oznaczający przedstawienie, imitację oraz naśladownictwo. Jego znaczenie ewoluowało na przestrzeni historii, obejmując aspekty estetyczne, ontologiczne i etyczne.
Kwestie językowe
Słowo mimesis wywodzi się od greckiego mimeisthai (imitować) oraz mimos (imitator). Łacińskim odpowiednikiem jest imitatio, które znalazło odbicie w wielu językach, w tym polskim, gdzie funkcjonuje jako termin filozoficzny.
Źródła religijne i filozoficzne
Termin mimesis nie występuje u Homera ani Hezjoda, ale jest związany z misteriami dionizyjskimi, gdzie odnosił się do ekspresji wewnętrznej, a nie naśladownictwa zewnętrznej rzeczywistości.
W V wieku p.n.e. mimesis stało się istotnym pojęciem w filozofii. Demokryt, Platon i Arystoteles różnili się w interpretacji tego terminu. Dla Demokryta oznaczało naśladownictwo procesów naturalnych, Platon postrzegał je jako kopiowanie idei, a Arystoteles jako tworzenie sztuki odzwierciedlającej istotę zjawisk.
Rozwój w średniowieczu i nowożytności
W średniowieczu mimesis zostało zepchnięte na margines przez koncepcje reprezentujące rzeczywistość ponadzmysłową, a w renesansie znów stało się kluczowym pojęciem sztuki, uznawanym za podstawę estetyki i wartości dzieł artystycznych.
Przemiany współczesne
W XIX wieku mimesis zaczęło tracić na znaczeniu, a imitacja zyskała pejoratywne konotacje. W XX wieku wiele kierunków artystycznych, takich jak abstrakcjonizm czy dadaizm, całkowicie odrzuciło ideę naśladownictwa. Mimo to, temat mimesis pozostał przedmiotem badań i reinterpretacji, zwłaszcza w kontekście reprezentacji w sztuce.
Podsumowanie
Termin mimesis przeszedł długą drogę od swojej pierwotnej definicji jako naśladownictwa do współczesnych interpretacji, które kwestionują jego znaczenie w kontekście sztuki i reprezentacji rzeczywistości.