Odbudowa Po Powodzi: Wyjątkowe Wyzwanie i Potrzeba Zmian
Wielka Powódź na Południu Polski
Wrześniowa powódź, która nawiedziła południową Polskę, była wynikiem intensywnych opadów deszczu, które miały miejsce na przełomie 13-16 września. Liczne stacje meteorologiczne na Dolnym Śląsku, Śląsku oraz Opolszczyźnie zarejestrowały opady przekraczające dotychczasowe rekordy, co doprowadziło do przelania się wody i zerwania zapór w takich miejscach jak Międzygórze czy Stronie Śląskie. Obraz zniszczeń, zwłaszcza w Stroniu Śląskim, Lądku-Zdroju, Nysie i Kłodzku, jest porażający.
Wysokie Straty i Potrzeba Odbudowy
W regionie wciąż widoczne są skutki powodzi, a Ministerstwo Finansów ocenia straty w infrastrukturze samorządowej na około 7,6 miliarda złotych, co nie obejmuje szkód w infrastrukturze państwowej. Szacuje się, że straty w infrastrukturze wodnej wynoszą 3,5 miliarda złotych, a w drogach i mostach zarządzanych przez PKP i GDDKiA – kolejne 1,5 miliarda. Uszkodzone zostały w różnym stopniu niemal 12 tysięcy budynków, z czego 273 stały się niezamieszkalne.
Fundusze na Odbudowę
Na koniec listopada rząd złożył wniosek do Funduszu Solidarności Unii Europejskiej, wskazując na łączną kwotę strat, która wynosi 13 miliardów złotych. Samorządy nagląco potrzebują wsparcia finansowego, zwłaszcza że premier potwierdził przeznaczenie 23 miliardów złotych z budżetu państwa na pomoc powodziową.
Zarządzanie Kryzysowe i Adaptacja do Zmian Klimat
Czy ta katastrofa zmusi nas do systemowej reformy w zarządzaniu kryzysowym i prowadzeniu polityki ochrony przed powodziami? Dr Wojciech Szymalski z Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju zauważa, że zmiany finansowe już się rozpoczęły, jednak skala zniszczeń wprowadza wiele niepewności co do dalszego funkcjonowania budżetu. Z kolei Krzysztof Mączkowski z Uniwersytetu WSB Merito zwraca uwagę, że powódź z 2023 roku pokazała, że obecne mechanizmy przeciwdziałania nie są wystarczające.
Odbudowa z Nowym Myśleniem
Ogłaza, marszałek województwa opolskiego, podkreśla, jak ważne jest odbudowanie infrastruktury w sposób przemyślany, aby uniknąć przyszłych katastrof. W ramach programu „Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021-2027” złożono wniosek o nowy priorytet na działania popowodziowe, który ma na celu odbudowę kluczowej infrastruktury, w tym dróg, przedszkoli oraz wsparcie dla małych przedsiębiorstw.
Nowe Standardy i Strategia
Mączkowski wskazuje na potrzebę zmiany dotychczasowych norm dotyczących planowania przestrzennego oraz ochrony przeciwpowodziowej. Niewłaściwe lokalizowanie wałów przeciwpowodziowych i brak odpowiednich zbiorników retencyjnych to krytyczne problemy, które należy natychmiast rozwiązać. Konieczne jest także tworzenie obszarów naturalnych, które mogą absorbować wodę oraz utrzymywanie terenów podmokłych, co pomoże w ochronie przed suszami.
Podsumowanie
Powódź wrześniowa to nie tylko katastrofa, ale także okazja do wyciągnięcia wniosków i modernizacji systemów zarządzania kryzysowego oraz strategii ochrony środowiska. Musimy zainwestować w odbudowę, ale w sposób świadomy i zrównoważony, aby uniknąć kosztownych błędów w przyszłości. To nie jest czas na powtarzanie wszystkich dotychczasowych błędów, ale na wprowadzenie innowacji, które zapewnią nam bezpieczeństwo.
