Lesko – Informacje ogólne
Lesko to miasto w Polsce, które w 2021 roku liczyło 5347 mieszkańców. Lokowane jako prywatne miasto szlacheckie w 1469 roku, w XVI wieku znajdowało się w województwie ruskim. Miasto było siedzibą władz gromady Lesko w latach 1954-1972 oraz siedzibą powiatu bieszczadzkiego w latach 1972-1975. W latach 1975-1998 administracyjnie należało do województwa krośnieńskiego.
Historia Leska
Lesko ma bogatą historię sięgającą czasów prehistorycznych, a pierwsza wzmianka o osadzie pochodzi z 1436 roku. W 1470 roku Lesko uzyskało prawa miejskie, a Jan Kmita nadał mu herb Szreniawa oraz krzyż maltański. Miasto stało się ważnym ośrodkiem gospodarczym, a w XVI wieku istniało tu wiele rzemieślniczych cechów.
Okres I Rzeczypospolitej
W 1553 roku Lesko przeszło w ręce rodziny Stadnickich. Miasto rozwijało się, osiągając duży wzrost liczby mieszkańców, a w 1672 roku liczyło około 1500 osób. Po najazdach szwedzkich w XVIII wieku miasto ucierpiało, a pożary i epidemie cholery w XIX wieku dodatkowo wpłynęły na sytuację demograficzną.
Okres II Rzeczypospolitej i II wojna światowa
W 1921 roku Żydzi stanowili około 63% mieszkańców Leska. Miasto przeżyło znaczne zniszczenia podczas obu wojen światowych. W czasie II wojny światowej miejscowość była świadkiem brutalnych represji wobec ludności żydowskiej oraz walk z okupantem niemieckim.
Okres powojenny
Po wojnie Lesko stało się siedzibą gmin miejskich i wiejskich. Od 1944 do 1947 roku miało miejsce wiele tragedii związanych z działaniami OUN-UPA. Proces odbudowy miasta rozpoczął się po zmianach granicznych w 1951 roku oraz wdrożeniu rządowego programu zagospodarowania Bieszczadów. W 2002 roku Lesko uzyskało status siedziby powiatu leskiego.
Demografia i transport
Na koniec 2014 roku Lesko miało 5615 mieszkańców. Miasto jest dobrze skomunikowane, w pobliżu znajdują się przystanki kolejowe oraz lądowiska dla helikopterów.
Atrakcje turystyczne i kultura
- Kamień „leski” w Glinnem
- Powieść Zbigniewa Nienackiego „Pan Samochodzik i tajemnica tajemnic” rozgrywa się w Lesku.
Sport i wspólnoty wyznaniowe
W Lesku działają kluby sportowe, m.in. Sanovia Lesko. W mieście obecne są Kościół rzymskokatolicki oraz zbor Świadków Jehowy.
Miasta partnerskie
- Baranów Sandomierski
- Snina
Ludzie związani z miastem
Wśród honorowych obywateli Leska znajdują się m.in. dr Miron Lisikiewicz oraz burmistrzowie sprzed 1939 roku.
