Plemię Brsjacy
Brsjacy, znani również jako Berzitowie, to plemię słowiańskie zamieszkujące tereny w Macedonii, rozciągające się od jezior Prespańskiego i Ochrydzkiego do miasta Veles nad Wardarem, znane w literaturze greckiej jako Berzitia.
Nazwa i pochodzenie
W źródłach bizantyńskich Brsjacy są określani jako Werzetai (Βερζηται), a ich kraj jako Werzitia (Βερζιτία). Istnieją różne teorie dotyczące etymologii nazwy Brsjacy; niektórzy badacze sugerują, że wywodzi się ona od słowiańskiego rdzenia bŕz-, inni zaś wskazują na greckie Βελζητία.
Pojawienie się w Macedonii
Brsjacy przybyli do Macedonii na początku VII wieku, w wyniku wielkiego exodusu Słowian, wypierając iliryjską ludność w Góry Albańskie. W latach 609–615 Słowianie zasiedlili niemal cały Półwysep Bałkański, a Brsjacy wspólnie z innymi plemionami spustoszyli obszary Iliricum i bezskutecznie oblegli Tesalonikę. Nie utworzyli jednak własnej struktury politycznej, żyjąc w luźnych plemiennych organizacjach.
Kontrofensywa bizantyńska
Bizantyjczycy, pod wodzą cesarzy, przeprowadzili kontrofensywę, która uniemożliwiła dalszą konsolidację Słowian. W 658 roku cesarz Konstans II zmusił Brsjaków do uznania zwierzchnictwa bizantyjskiego. W 758 roku Konstantyn V podbił Słowian w Macedonii, a w 774 roku chan bułgarski Telerig planował przesiedlenie Brsjaków do Bułgarii, jednak został pokonany przez Bizantyjczyków.
Integracja z Bizancjum
Na początku IX wieku Bizancjum umocniło swoje panowanie nad Brsjacy, włączając ich terytorium do nowo utworzonego Dyrrachium i ustanawiając namiestnika cesarskiego, archonta, zamiast wodza plemiennego. Ostateczny podział wpływów w Macedonii miał miejsce w latach czterdziestych IX wieku, kiedy zachodnia część regionu przeszła pod panowanie bułgarskie, a z ziem Brsjacy utworzono prowincję Kutmiczewicę.
Chrystianizacja i zanik plemienia
Postępująca chrystianizacja, prowadzona przez uczniów świętego Metodego, oraz napływ ludności słowiańskiej z Bułgarii doprowadziły do zniknięcia odrębnego plemienia Berzitów. Według „Geografa Bawarskiego”, pod nazwą Fresiti wymieniano północno-wschodni odłam Brsjacy, który pozostał w swoim pierwotnym rejonie i nie wziął udziału w migracji na południe.
