Biografia – definicja i forma
Biografia (gr. bíos – 'życie’ i gráphō – 'piszę’) to opis życia rzeczywistej postaci. Gatunek ten wykształcił się w starożytności i może występować w różnych formach.
Rodzaje biografii
Biografia może mieć charakter:
- Naukowy – szczegółowe analizy i badania dotyczące życia postaci.
- Popularnonaukowy – przystępne opracowania, które przybliżają życie postaci szerszemu odbiorcy.
- Literacki – powieści biograficzne, które mogą zawierać elementy fikcyjne, szczególnie gdy brakuje informacji o danej osobie.
Autobiografia
Specyficzną formą biografii jest autobiografia, w której autor sam opisuje wydarzenia ze swojego życia lub relacjonuje je osobie piszącej jego wspomnienia.
Biogram a biografia
Podstawowe różnice między biogramem a biografią to:
- Biogram – zestawienie dat i wydarzeń dotyczących danej osoby.
- Biografia – wzbogacona o analizy, krytykę i podsumowania, co czyni ją bardziej kompleksowym opracowaniem.
Polscy biografowie
W Polsce znaczące biografie stworzyli m.in.:
- Jan Parandowski
- Mieczysław Jastrun
- Stanisław Cat-Mackiewicz
- Jeremi Wasiutyński
- Kazimierz Wierzyński
- Andrzej Drawicz
- Artur Domosławski
Biografia to zatem nie tylko chronologiczny opis życia, ale także analiza wpływu danej postaci na historię i kulturę, co czyni ją istotnym gatunkiem literackim i naukowym.