Sześć samorządów z wschodniej Wielkopolski złożyło wnioski o dofinansowanie z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, mając na celu rewaloryzację terenów byłych zakładów przemysłowych, przede wszystkim pogórniczych. Wypłaty dotyczą w połowie inwestycji w turystykę i rekreację.
Wsparcie na rewitalizację i ochronę przyrody
Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji umożliwia samorządom pozyskanie funduszy na inwestycje związane z adaptacją do zmian klimatu, rewaloryzacją obszarów po przemysłowych oraz ochroną środowiska. Całkowity budżet tego programu wynosi 115 milionów złotych, a maksymalne dofinansowanie można uzyskać w wysokości 80% kosztów.
Wnioski złożyło sześć samorządów z regionu. Pięć z nich dotyczy rewitalizacji terenów pogórniczych, podczas gdy jeden wniosek dotyczy przekształcenia obszarów rolniczych. Trzy gminy planują rozbudowę istniejącej infrastruktury turystycznej, dwie – przystosowanie budynków do usług publicznych, a jedna zamierza wybudować nowy cmentarz.
Malta w Kleczewie – nowe możliwości
Kleczew, powiat koniński, już planuje rozbudowę Malty, terenu po byłej odkrywce Jóźwin IIA, zamkniętej w 2003 roku. W ramach rekultywacji 40-hektarowego obszaru powstał Park Aktywności i Rekreacji, który zawiera m.in. jeziorko z plażą, park linowy oraz tereny do treningów quadów. Obecnie samorząd stara się o fundusze na nowe boisko, camping oraz asfaltowy plac do organizacji wydarzeń.
W planach jest również pole do disc golfa – popularnej gry, w której używa się frisbee zamiast piłek. Ponadto ma powstać park rozrywki edukacyjno-sensorycznej, dedykowany osobom z niepełnosprawnościami. Burmistrz Kleczewa, Mariusz Musiałowski, zauważa niedostateczne wykorzystanie potencjału tej przestrzeni.
Inwestycje w Kazimierzu Biskupim i Przykonie
Kazimierz Biskupi oraz Przykona chcą wykorzystać fundusze FST do wzbogacenia infrastruktury wokół pokopalnianych zbiorników. W Kazimierzu, w miejscu po odkrywce „Kazimierz Południe”, planuje się stworzenie plaż, strefy gastronomicznej, a także wieży widokowej w kształcie ślimaka. Przykona zamierza zmodernizować oraz poszerzyć istniejącą infrastrukturę, a także stworzyć nowe pomosty i marinę.
Muzeum archeologiczne w Kwiatkowie
Gmina Brudzew z kolei liczy na przyciągnięcie turystów, w szczególności dendrologów. Planuje rewitalizację nieużywanego budynku w Kwiatkowie, aby utworzyć muzeum poświęcone archeologicznym odkryciom, które miały miejsce podczas wydobycia węgla w nieczynnej odkrywce „Koźmin”. Znalazły się tam niezwykłe znaleziska, w tym osada z okresu przeworskiego oraz kopalny las sprzed 12 tysięcy lat.
W budynku powstanie wystawa multimedialna, a także punkt informacyjny. Koszt przygotowania obiektu oszacowano na 2,5 miliona złotych. Wójt Cezary Krasowski zauważył, że jest to „kopalnia wiedzy dla dendrologów”, co dodatkowo podnosi atrakcyjność tej inwestycji.
Nowy cmentarz w Koninie
Władze Konina zamierzają wykorzystać fundusze z FST na budowę nowej nekropolii w sąsiedztwie huty aluminium, na działce po odkrywce „Niesłusz”. Planowana powierzchnia cmentarza to 20 hektarów, z miejscami pochówku, budynkami administracyjnymi oraz drogami dojazdowymi. Szacowany koszt budowy pierwszego etapu wynosi 27 milionów złotych.
Grodziec z innym planem
Jako jedyna gmina, Grodziec nie planuje rewitalizacji terenów pogórniczych. Samorząd chce zainwestować w zagospodarowanie działki, na której ma powstać Centrum Usług Społecznych, Gminny Ośrodek Kultury oraz pomieszczenia urzędu gminy. Wartość tej inwestycji wynosi ponad 40 milionów złotych, a samorząd liczy na duże wsparcie finansowe z FST, które może wynieść nawet 30 milionów złotych.
Wszystkie wnioski przeszły już ocenę formalną. Aby otrzymać dofinansowanie, muszą przejść także ocenę merytoryczną i strategiczną. Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji wspiera regiony węglowe w przechodzeniu na nowe źródła energii. Wielkopolska Wschodnia otrzyma z budżetu Unii Europejskiej ponad 415 milionów euro z całkowitej puli 17,5 miliarda euro.
Samorząd województwa wielkopolskiego wyznaczył rok 2040 jako datę osiągnięcia neutralności klimatycznej. Region, który przez lata opierał swoją gospodarkę na węglu, zmierza ku nowym wyzwaniom, ponieważ zakończenie wydobycia węgla w kopalni „Konin” planowane jest na 2026 rok, a „Adamów” już zakończył działalność w 2021 roku.
