Ostra Brama w Wilnie
Ostra Brama, znana również jako Porta Acialis, to gotycka brama miejska zbudowana w latach 1503–1514 w Wilnie, stanowiąca jedyną zachowaną część dawnych fortyfikacji miejskich. Wewnątrz bramy znajduje się kaplica Ostrobramska z wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej, uznawanym za cudowny.
Bramy miejskie w Wilnie
W średniowieczu Wilno miało pięć bram miejskich, w tym Bramę Miednicką. Ostra Brama, znana także jako Ostra, przetrwała do dziś, podczas gdy pozostałe zostały zniszczone w XIX wieku. Jej budowa została potwierdzona w przywileju króla Aleksandra Jagiellończyka z 1503 roku.
Architektura Ostrej Bramy
Bramę zbudowano w stylu późnogotyckim na planie kwadratu o wymiarach 11,2 × 10,8 m. Grubość murów wynosi do 2 metrów. Wnętrze podzielone jest na dwie kondygnacje, a górna część ozdobiona jest reliefami i medalionem przedstawiającym jeźdźca Pogoni litewskiej.
Kaplica Ostrobramska
Kaplica została dobudowana do Ostrej Bramy w 1671 roku. Po pożarze w 1711 roku odbudowano ją w formie murowanej. Obraz Matki Boskiej został umieszczony na bramie, a później przeniesiony do kaplicy. W 1927 roku obraz został ukoronowany przez kardynała Kakowskiego.
Napis na bramie
Pierwotny napis na bramie, ustanowiony w 1828 roku, brzmiał: „Matko Miłosierdzia, pod Twoją obronę uciekamy się”. Został zmieniony na łaciński w 1864 roku z obawy przed reakcjami rosyjskimi. Po II wojnie światowej napis znowu został usunięty.
Msze święte w kaplicy
Msze odbywają się w językach polskim i litewskim. Uroczystość Matki Boskiej Ostrobramskiej przypada 16 listopada, a wierni pielgrzymują do kaplicy, często na kolanach.
Kopie Ostrej Bramy w Polsce
Ostra Brama ma znaczenie religijne w Polsce, co zaowocowało budową kilku kopii, m.in. w:
- Skarżysku-Kamiennej – przy bazylice
- Kętrzynie – w bazylice kolegiackiej
- Licheniu Starym – w parku sanktuaryjnym
- Rokitnie – w parku sanktuaryjnym
- Wrocławiu – w kościele, w ołtarzu głównym