Fałd

Fałdy – Struktury Tektoniczne

Fałdy to struktury tektoniczne powstające w wyniku deformacji warstw skalnych. Dzielą się na dwa podstawowe rodzaje: antykliny, które mają w swoim jądrze starsze utwory, oraz synkliny, które zawierają młodsze. W przeszłości obie te formy klasyfikowano jako elementy jednego fałdu.

Elementy Budowy Fałdu

• Jądro: wewnętrzna część fałdu.
• Skrzydło fałdu: część fałdu między powierzchnią osiową a powierzchnią osiową sąsiedniego fałdu.
• Przegub: odcinek warstwy fałdowanej o największej krzywiźnie, łączący skrzydła.

Parametry Fałdu

• Oś fałdu: prosta biegnąca wzdłuż największego przegięcia przegubu.
• Powierzchnia osiowa: powierzchnia łącząca osie fałdu w kolejnych ławicach.
• Promień fałdu: odległość między powierzchniami osiowymi sąsiadujących fałdów, mierzona prostopadle.

Klasyfikacje Fałdów

Klasyfikacja Geometryczno-Kinematyczna

• Fałdy stojące: skrzydła zapadają pod tym samym kątem, powierzchnia osiowa pionowa.
• Fałdy pochylone: skrzydła zapadają pod różnym kątem, powierzchnia osiowa pochylona.
• Fałdy obalone: skrzydła zapadają pod różnym kątem w jednym kierunku.
• Fałdy leżące: pozioma powierzchnia osiowa, wyróżnia się skrzydła górne i dolne.
• Fałdy przewalone: strukturalnie synklina, geometrycznie antyklina.

Klasyfikacja ze względu na Symetrię

• Symetryczne: skrzydła fałdu są symetryczne względem powierzchni osiowej.
• Asymetryczne: brak symetrii w relacji do powierzchni osiowej.

Klasyfikacja ze względu na Położenie Osi

• Fałdy poziome.
• Fałdy pochylone.
• Fałdy pionowe.

Klasyfikacja ze względu na Rozmieszczenie w Planie

• Synkliny, antykliny.
• Brachysynkliny, brachyantykliny.
• Kopuły, niecki.

Klasyfikacja ze względu na Stosunek Promienia do Wysokości

• Fałdy szerokopromienne.
• Fałdy średnopromienne.
• Fałdy wąskopromienne.

Klasyfikacja Geometryczno-Morfologiczna

• Fałdy zygzakowate.
• Fałdy grzebieniowate.
• Fałdy hiperboliczne.
• Fałdy paraboliczne.
• Fałdy półkoliste.
• Fałdy skrzynkowe.
• Fałdy wachlarzowe.

Klasyfikacja ze względu na Kąt Zbieżności

• Fałdy normalne (otwarte).
• Fałdy izoklinalne (zamknięte).
• Fałdy wachlarzowe.

Klasyfikacja Strukturalna

• Fałdy koncentryczne.
• Fałdy symilarne.
• Fałdy dysharmonijne.

Genetyczna Klasyfikacja Fałdów

• Fałdy ze ścinania.
• Fałdy ze zginania.
• Fałdy z płynięcia.
• Fałdy o genezie mieszanej.