W Polsce nadchodzi czas, który może przyprawić o trwogę. Zgodnie z analizą opublikowaną w weekendowym wydaniu „Rzeczpospolitej”, boom demograficzny obejmujący obecnie osoby w wieku 50-70 lat odegrał kluczową rolę w gospodarczym rozwoju kraju po 1989 roku. Niestety, nadchodzi moment, kiedy ta demograficzna dywidenda zacznie się kurczyć, co może poważnie zaszkodzić społeczeństwu i jego gospodarce.
Spadek Urodzeń w Polsce
Kraje postkomunistyczne, które dotychczas cieszyły się wskaźnikiem zastępowalności pokoleniowej na poziomie 2,15 dziecka na kobietę, obecnie zmagają się z dramatycznym spadkiem, osiągając zaledwie nieco ponad jedno dziecko na rodzinę. Wg danych GUS za 2023 r. Polska odnotowała najniższy poziom dzietności w historii — w ubiegłym roku na jedną kobietę przypadało jedynie 1,158 dziecka.
Rodzajowe Przemiany w Regionie
„Rzeczpospolita” podkreśla, że sytuacja w Polsce różni się znacznie od tej w krajach Europy Zachodniej. W krajach postkomunistycznych, w krótkim czasie, dał się zauważyć wzrost indywidualizmu oraz spadek stabilności zatrudnienia. W wyniku tych zmian pojawiły się poważne konsekwencje: zlikwidowane zostały przyzakładowe żłobki i przedszkola, a mieszkalnictwo stało się towarem, którego dostępność znacznie się zmniejszyła. To właśnie te czynniki przyczyniły się do kryzysu demograficznego lat 90. i wczesnych lat XXI wieku, w odróżnieniu od dłuższego procesu, który obserwowano w Europie Zachodniej.
Utrata Populacji a Gospodarka
Konsekwencje spadającej dzietności mogą znacząco wpłynąć na kondycję społeczną. To, ilu mamy obywateli, nie jest bez znaczenia dla gospodarki — wielkość populacji przekształca różne branże i wpływa na opłacalność działalności gospodarczej, innowacyjność, a także poziom cen. Choć liczebność nie zawsze decyduje o sukcesie, w kontekście wymienionych aspektów może odgrywać kluczową rolę.
Stabilność w Zatrudnieniu jako Fundament
W obliczu obecnych tendencji, które promują ciągłą zmianę zawodową i edukacyjną, warto zastanowić się nad tym, co naprawdę ceni przeciętny człowiek. Dla wielu osób stabilność życiowa i przywiązanie do miejsca pracy są wartościami wyjątkowo istotnymi. Bez tych elementów trudno myśleć o zakładaniu rodziny i podejmowaniu decyzji o posiadaniu dzieci.
Musimy zadać sobie pytanie, czy Polska jest gotowa na te zmiany i jakie kroki podejmiemy, aby zapewnić przyszłość naszym następcom. Czas pokaże, ale jedno jest pewne — ignorowanie problemów demograficznych może nas drogo kosztować.