Tetracykliny
Tetracykliny to grupa antybiotyków o szerokim spektrum działania, pierwotnie pozyskiwana z promieniowca Streptomyces aureofaciens. Działają poprzez hamowanie biosyntezy białka w komórkach bakteryjnych, co blokuje ich wzrost i namnażanie. Tetracykliny dobrze penetrują do tkanek i narządów, a ich stężenie w ośrodkowym układzie nerwowym jest istotne w leczeniu boreliozy.
Podział tetracyklin
Tetracykliny dzielą się na:
- Naturalne:
- chlorotetracyklina
- tetracyklina
- oksytetracyklina
- Półsyntetyczne:
- doksycyklina
- minocyklina
- rolitetracyklina
- metacyklina
Glicylocykliny
Tygecyklina, półsyntetyczna minocyklina, posiada szerokie spektrum działania i jest skuteczna przeciwko szczepom opornym na tetracykliny. Jest dostępna tylko w postaci dożylnej.
Spektrum działania
Tetracykliny działają na bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne, chlamydie, mykoplazmy, riketsje oraz krętki.
Zastosowanie
Tetracykliny są stosowane w leczeniu:
- trądziku młodzieńczego
- nieswoistego zapalenia cewki moczowej
- boreliozy
- dżumy
- brucelozy
- nieswoistych zakażeń dróg oddechowych
- zapaleń w obrębie miednicy mniejszej
- malarii
- choroby wrzodowej
Tygecyklina jest stosowana w zakażeniach skóry oraz zapaleniach płuc.
Działania niepożądane i przeciwwskazania
Możliwe działania niepożądane obejmują:
- hepatotoksyczność
- nefrotoksyczność
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- wpływ na szpik kostny
- problemy z układem nerwowym, w tym wzrost ciśnienia śródczaszkowego u niemowląt
- teratogenność i mitogenność
Stosowanie tetracyklin w ciąży oraz u dzieci poniżej 12 roku życia jest przeciwwskazane.
Interakcje
Tetracykliny tworzą nierozpuszczalne kompleksy z jonami wapnia, dlatego nie należy ich przyjmować z produktami mlecznymi i preparatami zawierającymi wapń. Zaleca się podawanie tych leków co najmniej godzinę przed lub dwie godziny po posiłku.
Oporność na tetracykliny
Oporność bakterii na tetracykliny wynika z wydalania ich z komórki, modyfikacji rybosomów oraz enzymatycznej inaktywacji.
