Montezuma II Xocoyotzin
Montezuma II (ur. 1466, zm. 30 czerwca 1520) był ostatnim tlatoani Azteków przed przybyciem Hiszpanów. Panował w latach 1502–1520 i uznawany był za władcę absolutnego, rządząc w czasie największej potęgi Tenochtitlánu. Jego niezdecydowanie i wpływ proroctw przyczyniły się do tragicznych wydarzeń podczas inwazji Hiszpanów pod wodzą Hernána Cortésa.
Imię i tytuły
Imię Montezuma w języku nahuatl oznacza „ten, który staje się władcą poprzez wściekłość”. W literaturze zachodniej znany jest jako Moctezuma, a w Polsce przyjęto formę Montezuma. Był następcą Ahuítzotla i miał na sobie pełnię władzy wojskowej, duchowej i sądowniczej.
Montezuma jako władca Tenochtitlánu
Montezuma II objął tron w wieku 35 lat, nie chcąc być tlatoani, lecz jako generał i najwyższy kapłan był już znany. Jego rządy charakteryzowały się brakiem podbojów, koncentrował się raczej na umacnianiu imperium. Jako najwyższy kapłan był odpowiedzialny za budowę wielkiej świątyni Coateocalli.
Znaki zapowiadające upadek
W wierzeniach Azteków nadchodził koniec świata pod koniec każdego 52-letniego cyklu kalendarzowego. Montezuma wierzył w powrót boga Quetzalcoatla, co w połączeniu z pojawieniem się ośmiu znaków (w tym komety i pożaru) prowadziło do przekonania o nadchodzącej katastrofie.
Kontakty z Hiszpanami
W 1518 roku Montezuma usłyszał o lądowaniu Hiszpanów. Cortés, przybywając do Tenochtitlánu, był mylony z Quetzalcoatlem, co doprowadziło do skomplikowanych relacji między władcą a konkwistadorami. Montezuma próbował początkowo zjednać sobie Cortésa, ale sytuacja szybko się zaostrzyła.
Masakra w Choluli i spotkanie z Cortésem
W Choluli Cortés przeprowadził brutalną masakrę, co wzmocniło jego pozycję. Kiedy Montezuma powitał Cortésa w Tenochtitlánie, sytuacja wydawała się stabilna, ale napięcia zaczęły narastać.
Śmierć Montezumy
Wobec rosnących napięć Montezuma został uwięziony przez Cortésa. Po serii nieporozumień i masakrach, zginął po tym, jak próbował uspokoić wzburzonych poddanych. Jego śmierć miała katastrofalne konsekwencje dla Tenochtitlánu.
Następstwa i upadek Tenochtitlánu
- Po śmierci Montezumy Hiszpanie zostali zmuszeni do odwrotu w nocy z 30 czerwca na 1 lipca 1520 r.
- Hiszpanie stracili znaczną część swoich sił i ponieśli ciężką klęskę.
- Ostateczne oblężenie Tenochtitlánu miało miejsce w 1521 r., kończąc się poddaniem miasta.
Skutki upadku
Upadek Tenochtitlánu doprowadził do utworzenia Nowej Hiszpanii oraz prawie całkowitego zniszczenia kultury Azteków. Ludność Mezoameryki dramatycznie spadła z powodu wojen i chorób. Cortés otrzymał tytuł gubernatora, a jego działania przyczyniły się do długoletniego wpływu Hiszpanii w regionie.
