Chalcedon
Chalcedon to powszechny minerał, będący odmianą skrytokrystalicznej krzemionki (SiO2). Jego nazwa pochodzi od miasta Chalkedon, położonego nad Bosforem. Chalcedon charakteryzuje się włóknistą strukturą, zbudowaną z kwarcu i moganitu, i występuje w wielu barwnych odmianach, które mają zastosowanie w gemmologii.
Właściwości
Chalcedon jest mineralem, który może zmieniać barwę pod wpływem temperatury lub promieni słonecznych. Przeważnie występuje w formach nerkowatych, groniastych, skorupowych lub naciekowych. Często tworzy geody oraz żyły. Chalcedon jest przezroczysty lub przeświecający i stanowi składnik wielu skał, takich jak chalcedonity, jaspisy czy krzemienie. Czasami wykazuje iryzację, a jego barwa może być zmieniana przez obecność innych minerałów.
Odmiany chalcedonu
Chalcedon występuje w wielu odmianach, w tym:
- mleczny
- żółty
- niebieski
- agat
- chryzopraz
- karneol
- onyks
- sard
- sardonyks
- heliotrop
Występowanie
Chalcedon występuje głównie w skałach wulkanicznych, takich jak melafiry, bazalty i ryolity. Jest produktem wietrzenia serpentynitów oraz powstaje w wyniku przekrystalizowania opalu. Znajduje się w wielu miejscach na świecie, w tym:
- Urugwaj
- Brazylia (Rio Grande do Sul)
- Indie (Wyżyna Dekan)
- Rosja (Kaukaz, Ural)
- USA (Floryda, Oregon, Arizona)
- Polska (okolice Szklar, Złotoryi, Wałbrzycha)
Zastosowanie
Chalcedon ma długą historię zastosowań. Już 8000 lat temu wykorzystywano go do produkcji narzędzi. W starożytności służył do wykuwania pieczęci i portretów. Obecnie jest cenionym kamieniem jubilerskim, używanym także w mechanice precyzyjnej, jako materiał okładzinowy oraz surowiec do wyrobu moździerzy i kul do młynów.