Abakus – Historia i Działanie
Abakus, znany także jako abak, to urządzenie liczące, które ułatwia prowadzenie obliczeń. Jego historia sięga 440 p.n.e., kiedy to był używany w Grecji i Rzymie. Obliczenia dokonywano za pomocą kamyków umieszczanych w wyżłobieniach, co przypomina zasady działania liczydła. W późniejszych czasach abakus stosowano również w innych częściach Europy i Azji.
Historia
Na początku ludzie do liczenia używali palców, jednak rozwój handlu przyczynił się do potrzeby posługiwania się większymi liczbami. Z czasem stosowano kamyki oraz patyczki, co prowadziło do powstania systemów pozycyjnych. Najstarszy znany abakus to marmurowa tabliczka znaleziona na wyspie Salaminie, datowana na III wiek p.n.e.
Wygląd i działanie
Abakus grecki składa się z poziomych linii, które przedziela linia pionowa. W abakusie rzymskim kolumny odpowiadają pozycjom dziesiętnym, gdzie dolna część zawiera pięć kamyków, a górna dwie. Liczby są reprezentowane przez kamienie, które układane są w odpowiednich przestrzeniach, gdzie ich położenie wyznacza wartość.
Podstawowe operacje
- Dodawanie: Aby dodać dwie liczby, układa się jedną z nich, a następnie dodaje drugą, łącząc kamyki i normalizując ich położenie.
- Odejmowanie: Liczbę ujemną uzyskuje się poprzez przemieszczenie kamyków na drugą stronę. Odejmowanie polega na dodawaniu liczby przeciwniej.
- Mnożenie: Mnożenie odbywa się przez kolejne pozycje, gdzie ustawione kamyki mnożnika są kopiowane na abakus wynikowy. Proces ten wymaga normalizacji wyników.
- Dzielenie: Dzielenie opiera się na mnożeniu, gdzie określa się możliwie najwyższą pozycję kamyka w wyniku i odejmuje wartości uzyskane z pomnożenia.
Abakus, mimo upływu lat, wciąż znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach, zwłaszcza w Azji, a także jako narzędzie edukacyjne dla osób niewidomych. Jego unikalna struktura pozwala na angażowanie obu półkul mózgowych, co sprzyja szybszym obliczeniom.
