Kolejne badania opinii publicznej ukazują spadek poparcia dla Trzeciej Drogi. Koalicja Polski 2050 oraz Polskiego Stronnictwa Ludowego od dłuższego czasu boryka się z wynikami w granicach jednej cyfry, co znacząco różni się od zeszłorocznych rezultatatów wyborczych. Jak wskazuje prof. Jarosław Flis, to szczególny problem dla ugrupowania Szymona Hołowni, które nie wykorzystało szansy podczas wyborów samorządowych i musi obecnie dokonania poważnej reorientacji.
EFEMERYDY POLITYCZNE W POLSKIM PARLAMENTARYZMIE
Polska scena polityczna nie jest wolna od efemeryd, a Ruch Palikota stanowi najbardziej rzucający się w oczy przykład z ostatniej dekady. W roku 2011 partia ta zdobyła trzeci wynik z 10 procentami poparcia, skupiając wokół siebie lewicowo-ideowe środowiska. Jednak już w następnych wyborach, działając jako Twój Ruch, straciła swój mandat zaufania.
Prof. Jarosław Flis, socjolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego, nazywa takie inicjatywy Tymczasowymi Ugrupowaniami Protestu (TUP). W rozmowie z portalem Onet zauważa, że Polska 2050, mimo trudnej sytuacji, odniosła największy sukces, osiągając stanowisko marszałka Sejmu.
POLITYCZNY RYNEK I STRUKTURY LOKALNE
W historii politycznej Polski wiele nowych partii trafiało w końcu na margines. Prof. Flis zauważa, że Ruch Palikota, Nowoczesna czy Konfederacja zakończyły w opozycji. Dotychczas wiele nowych ugrupowań sięgało po wsparcie starych partii, ale Polska 2050 ma na tym polu inną historię, wspierając się strukturalnie na PSL. Wybory są potwierdzeniem ich przewagi.
Socjolog podkreśla, że sondaże nie powinny przesądzać o przyszłości Trzeciej Drogi. Partie centrowe rzadko przyciągają elektorat ideowy, polegając raczej na sieciach społecznych. W jego opinii PSL uzyskuje lepsze wyniki niż sugerują badania, bowiem bazuje na relacjach sąsiedzkich, nie telewizyjnych.
WYBORY I STRATEGIE
Prof. Flis porównuje sytuację obecnej Trzeciej Drogi do zjawiska z 2015 roku, kiedy Kukiz 15 przyciągnął wyborców, którzy chcieli ukarać Platformę Obywatelską, ale nie mieli zaufania do PiS. Obecnie głosy na Trzecią Drogę pochodzą od tych, którzy również nie widzą PiS jako odpowiedniej opcji na przyszłość, ale sceptycznie podchodzą do Donalda Tuska. Takie mechanizmy ujawniają się w czasie wyborów.
PSL, najstarsze zesejdowy ugrupowanie, ma na swojej stronie przewagę w postaci świetnie rozwiniętych struktur lokalnych. Prof. Flis stawia jednak pytanie o przyszłość PSL w obliczu możliwej „demokratyzacji” PiS, gdzie krytyczna opinia o kampanii wyborczej mogłaby doprowadzić do przewrotu. Utrata tej formy otwartości mogłaby znacząco wpłynąć na tradycję PSL.
WYZWAANIA DLA POLSKI 2050
Dalszy rozwój PSL jest także zagrożony przez zmiany społeczne, które mogą zniwelować silne fundamenty tradycji chłopskiej. Prof. Flis wskazuje, że Polska 2050 nie wsparła efektywnie wyborów samorządowych, co utrudnia jej budowę silnej bazy wsparcia. Wspólny wynik wyborczy obu partii jedynie podtrzymał status quo, co w PSL przyjęto z rozczarowaniem.
Kluczowym wyzwaniem dla Polski 2050 pozostaje znalezienie własnej drogi. Stare partie zyskują na silnych fundamentach ideowych, co w przyszłości może być wyzwaniem dla nowo powstałych ugrupowań.
PRZYSZŁOŚĆ POLITYCZNA I POLARYZACJA SCENY
Niepewność dotycząca electoralnych wyników PSL po wyborach w 2015 roku (5,13 proc.) pozostaje aktualna, w kontekście rosnącej konkurencji ze strony innych partii. Prof. Flis zauważa, że Polsce nie grozi system dwupartyjny, zważywszy na jej specyfikę. Dzisiaj pojawia się pytanie o to, jakie będą wyniki wyborów, biorąc pod uwagę ową pięciopartyjność.
Sondaże sugerujące odpływ wyborców Trzeciej Drogi mogą świadczyć o poczuciu oszukania wielu z nich. Kluczowym celem – zrzucenie PiS z władzy – zostało osiągnięte. Umożliwienie nowej jakości politycznej to trudniejsze zadanie, które wymaga dłuższej perspektywy czasu.
Przykład, gdy po raz pierwszy marszałek Sejmu pochodzi z poza duopolu, pokazuje znaczący krok naprzód. W idealnej sytuacji Polska 2050 z PSL mogłaby ustalać zasady gry, jednak obecny stan rzeczy wymaga raczej umiejętności manewrowania w trudnych warunkach. Jak pokazuje przykład Lewicy, przekonania mogą być szkodliwe, jeśli inne partie nie chcą podążać w tym samym kierunku.
