Bitwa pod Byczyną
Bitwa pod Byczyną miała miejsce 24 stycznia 1588 roku. Starcie to odbyło się pomiędzy armią arcyksięcia Maksymiliana III Habsburga, pretendenta do tronu polskiego, a wojskami Rzeczypospolitej, dowodzonymi przez hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego, stronnika Zygmunta III Wazy.
Przygotowania do bitwy
Wojska Maksymiliana zajęły pozycje na wschód od Byczyny w nocy przed bitwą. Polskie siły, nieznane w dokładnej liczbie, przeprowadziły manewr, który umożliwił im obejście lewej flanki armii arcyksięcia. Warunki pogodowe, w tym silna mgła, sprzyjały temu działaniu.
Przebieg bitwy
Po opadnięciu mgły arcyksiążę, dostrzegając zagrożenie, wydał rozkaz ataku. Bitwa trwała krótko, ale była krwawa, przekształcając się w rzeź uciekających żołnierzy. Kluczowym momentem była panika wśród Węgrów, którzy źle zrozumieli rozkazy i jako pierwsi opuścili pole walki, co doprowadziło do odwrotu pozostałych oddziałów.
Oblężenie Byczyny
Po bitwie arcyksiążę schronił się w Byczynie. Polskie wojska rozpoczęły oblężenie, używając zdobytych dział. W obliczu zagrożenia, Maksymilian wywiesił białą flagę i rozpoczął negocjacje. Na mocy traktatu bytomsko-będzińskiego, podpisanego 9 marca 1589 roku, odzyskał wolność i opuścił Polskę w lipcu tego samego roku.
Znaczenie bitwy
Dokładne miejsce bitwy nie jest znane, ale przypuszcza się, że mogło to być w rejonie wzgórza 218 w pobliżu wsi Roszkowice, znanego jako wzgórze śmierci. Liczba żołnierzy obu stron jest niepewna, szacuje się ją na 3 do 6 tysięcy. Po bitwie na polecenie Jana Zamoyskiego mieszkańcy Byczyny pochowali w jednej mogile żołnierzy obu stron, a liczba pochowanych wahała się od 3 do 5 tysięcy. Oddział Stanisława Żółkiewskiego zdobył sztandar wojsk Maksymiliana, znany jako chorągiew spod Byczyny.
