Czynne prawo wyborcze
Czynne prawo wyborcze, zwane prawem wybierania, to prawo, które umożliwia obywatelom udział w głosowaniu i wybieraniu przedstawicieli do organów państwowych oraz samorządowych, a także w referendum. W Polsce przysługuje ono obywatelom, którzy ukończyli 18 lat i nie zostali pozbawieni praw publicznych przez sąd lub Trybunał Stanu, a także nie są ubezwłasnowolnieni.
Prawo to dotyczy również pełnoletnich obywateli Unii Europejskiej, którzy mieszkają w Polsce, w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego i rad gmin, pod warunkiem, że nie zostali pozbawieni praw wyborczych w swoim kraju. W Austrii, 16-latkowie również mają czynne prawo wyborcze, a w niektórych państwach byłej Jugosławii prawo to przysługuje młodzieży pracującej.
Kobiety a czynne prawo wyborcze
Kobiety na świecie zdobywały prawo do głosowania w różnym czasie. Oto kluczowe daty:
- 1869 – Wyoming, USA: pierwsze prawo wyborcze dla kobiet
- 1920 – całe USA: kobiety uzyskują prawo do głosowania
- 1893 – Nowa Zelandia: pierwsze prawo wyborcze dla kobiet w kraju
- 1903 – Australia: kobiety zyskują prawo wyborcze
- 1906 – Finlandia: pierwsze europejskie kobiety przy urnach
- 1913 – Norwegia: wprowadzenie praw wyborczych dla kobiet
- 1915 – Islandia i Dania: kobiety zdobywają prawo wyborcze
- 1917 – Rosja, Holandia i Kanada: przyznanie praw wyborczych kobietom
- 1918 – Polska: kobiety uzyskują prawo do głosowania
- 1944 – Francja: przyznanie praw wyborczych kobietom
- 1990 – Szwajcaria: kobiety uzyskują czynne prawo wyborcze w całym kraju
W Brunei kobiety nie mają praw wyborczych.
