Medea i Jazon
Medea i Jazon (Médée et Jason) to balet tragiczno-pantomimiczny składający się z 3 aktów i 9 scen. Jest to jeden z najbardziej znanych baletów legendarnego choreografa Jeana-Georges’a Noverre’a, który zrewolucjonizował formę baletu dramatycznego, łącząc taniec i pantomimę w celu ukazania emocji i psychologii postaci.
Twórcy baletu
- Libretto i choreografia: Jean-Georges Noverre
- Muzyka: Johann Josef Rodolphe
- Dekoracje: Giovanni Battista Innocenzo Colomba
- Kostiumy: Louis-René Boquet
Prapremiera
Prapremiera baletu miała miejsce 11 lutego 1763 roku w Hoftheater w Stuttgarcie, z okazji urodzin księcia Karola Eugeniusza Wirtemberskiego.
Premiery w Warszawie
W Warszawie balet zadebiutował 8 maja 1767 roku w Operalni Saskiej, w choreografii Gaetano Vestris według Noverre’a, z okazji imienin króla Stanisława Augusta. Druga premiera odbyła się w kwietniu 1777 roku w Teatrze w Pałacu Radziwiłłowskim, z choreografią Leopolda Frühmanna.
Relacja prasowa z drugiej inscenizacji, opublikowana w „Journal Litteraire de Varsovie”, podkreślała zmiany wprowadzone przez Vestrisa oraz talent tancerki odtwarzającej postać Medei.
Bibliografia
- Musik und Musiker am Stuttgarter Hoftheater (1750-1918), Reiner Nägele, Stuttgart 2000
- Richard Ralph & Susan Au, Médée et Jason, Oxford University Press, New York 1998
- Susan Leigh Foster, Choreography and Narrative, Indiana University Press, Bloomington 1998
- Marion Kant, ed., The Cambridge Companion to Ballet, Cambridge University Press, 2007
- Lincoln Kirstein, Four Centuries of Ballet: Fifty Masterworks, Dover Publications, New York 1984
- Carol Lee, Ballet in Western Culture, Routledge, 2002
- Deryck Lynham, The Chevalier Noverre, Sylvan Press, London 1950
- Ludwik Bernacki, Teatr, dramat i muzyka za Stanisława Augusta, Lwów 1925
- Karyna Wierzbicka, Źródła do historii teatru warszawskiego, Wrocław 1951
- Jean-Georges Noverre, Teoria i praktyka tańca, Wrocław 1959
- Irena Turska, Przewodnik baletowy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2011
Podsumowanie
Balet „Medea i Jazon” jest istotnym dziełem w historii baletu, łączącym klasyczne elementy z nowatorskimi rozwiązaniami choreograficznymi Noverre’a. Jego premiera w Warszawie oraz późniejsze inscenizacje podkreślają znaczenie tego dzieła w polskiej kulturze baletowej.
