Skrzatusz – Wieś w Wielkopolsce
Skrzatusz to wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Szydłowo. Jej historia sięga średniowiecza, z pierwszymi wzmiankami datowanymi na 1438 rok.
Historia
Wieś była pierwotnie związana z Pomorzem i Wielkopolską. Została założona na surowym korzeniu przez Piotra Polaka, który nadał sołtysom 4 łany sołeckie oraz prawo do rybołówstwa na jeziorach Okunko i Skrzatusz. Sołtysi mieli także przywileje dotyczące wypasu zwierząt oraz pobierania opłat sądowych.
W latach 1563-1579 wieś była udokumentowana w regestach podatkowych, stając się królewską własnością. W 1572 roku utworzono tu parafię, a w 1658 roku Skrzatusz stał się samodzielną placówką duszpasterską. W 1660 roku biskup Wojciech Tholibowski erygował samodzielną parafię, a w latach 1683-1694 zbudowano nową murowaną świątynię, konsekrowaną w 1701 roku.
W wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej w 1772 roku wieś trafiła do Prus, a po II wojnie światowej wróciła do Polski. W latach 1975-1998 administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Zabytki
- Sanktuarium maryjne z barokowym kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, zbudowanym w latach 1687-1694.
- Dwór murowany z połowy XIX wieku.
Bibliografia
- Romuald Frydrychowicz