Grupa odniesienia w socjologii
Grupa odniesienia w socjologii to termin odnoszący się do grupy społecznej oraz cech jej członków, wartości i wzorców zachowań, które są przez nią prezentowane. Pojęcie to odnosi się do układów odniesienia, które są wytworami życia grupowego.
Rodzaje grup odniesienia
W kontekście stosunku jednostki do grupy odniesienia można wyróżnić dwa główne rodzaje:
- Grupa odniesienia porównawcza: Pomaga jednostce zlokalizować się w społeczeństwie oraz porównać swoją pozycję w grupie własnej z innymi grupami.
- Grupa odniesienia normatywna: Jest podgrupą grupy odniesienia porównawczej, do której jednostka się utożsamia lub pragnie należeć. Stanowi wzorzec do naśladowania w różnych aspektach zachowań i działań.
Pozytywne i negatywne grupy odniesienia
Grupa odniesienia normatywna jest uznawana za pozytywną, gdyż jej system wartości jest akceptowany przez jednostkę. Istnieją jednak również negatywne grupy odniesienia, które reprezentują wzorce, których jednostka unika. Negatywne grupy odniesienia pełnią ważną rolę integrującą dla grupy, wskazując na obce normy i wartości, które są odrzucane.
Przykłady negatywnych grup odniesienia obejmują stereotypy i porównania do grup, które są postrzegane jako zagrożenie dla wartości własnej grupy. W sytuacjach konfliktowych, takie grupy mogą stać się wzajemnie negatywnymi odniesieniami.
Przykłady
Przykładem mogą być grupy takie jak Młodzież Wszechpolska i stowarzyszenia osób homoseksualnych, które w kontekście ich wartości i norm stanowią negatywne odniesienia dla siebie nawzajem.
Grupa odniesienia odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu tożsamości jednostki oraz jej pozycji w społeczeństwie, wpływając na zachowania i postawy społeczne.
