Anatomia człowieka
Anatomia człowieka, znana również jako antropotomia, to nauka zajmująca się budową narządów i układów ciała. Obejmuje zarówno badania mikroskopowe (cytologia), jak i makroskopowe, takie jak obserwacja żywych organizmów czy sekcja zwłok.
W anatomii wyróżniamy różne podejścia:
- Anatomia opisowa (klasyczna) – bada narządy spełniające wspólne funkcje oraz ich poszczególne części.
- Anatomia czynnościowa – koncentruje się na funkcjonowaniu narządów w kontekście fizjologii.
- Anatomia prawidłowa – dotyczy zdrowych, normalnie zbudowanych osobników.
- Anatomia patologiczna – opisuje zmiany chorobowe w narządach.
- Anatomia mikroskopowa – bada strukturę narządów przy użyciu mikroskopów.
- Anatomia radiologiczna – wykorzystuje zdjęcia rentgenowskie i nowoczesne metody obrazowania, takie jak tomografia.
- Anatomia topograficzna – zajmuje się położeniem narządów w ciele, istotna w chirurgii.
- Anatomia plastyczna – bada kształty zewnętrzne ciała, istotna dla artystów.
- Anatomia funkcjonalna – koncentruje się na funkcjach narządów.
Podstawowe układy narządów
Narządy w ciele człowieka łączą się w różne układy, w tym:
- Układ ruchu – składa się z układu szkieletowego i mięśniowego.
- Układ pokarmowy – odpowiedzialny za procesy trawienne.
- Układ nerwowy – kontroluje i koordynuje funkcje organizmu.
- Układ dokrewny – reguluje procesy metaboliczne przez hormony.
- Układ oddechowy – odpowiada za wymianę gazową.
- Układ moczowo-płciowy – zajmuje się wydalaniem i reprodukcją.
- Układ naczyniowy – obejmuje układ krwionośny i limfatyczny.
- Powłoka wspólna – ochrania i wspiera ciało.
W anatomii wykorzystuje się podwójne nazewnictwo, z polskimi i łacińskimi terminami, co jest znormalizowane w publikacjach takich jak Nomina anatomica oraz Terminologia anatomica. Kluczowym twórcą nowoczesnej anatomii jest Andrzej Wesaliusz, autor dzieła Budowa ludzkiego ciała z 1534 roku.
