Unia wileńsko-radomska
Unia wileńsko-radomska, zawarta w 1401 roku, to porozumienie, które nadało Witoldowi Kiejstutowiczowi dożywotnie rządy na Litwie jako wielkiemu księciu, z zachowaniem władzy zwierzchniej dla Władysława Jagiełły.
Przyczyny
Po klęsce w bitwie z Tatarami nad rzeką Worsklą w 1399 roku, Witold postanowił zmienić kierunek swojej polityki i skupić się na Krzyżakach. W obliczu braku środków oraz zagrożenia ze strony Świdrygiełły, zdecydował się na sojusz z Polską, która wykazywała chęć do kompromisu.
Postanowienia
- W 1401 roku Witold uznał zwierzchnictwo Jagiełły, zobowiązując się do przyłączenia ziem litewskich do Królestwa Polskiego.
- Witold otrzymał dożywotnie rządy na Litwie, jako wielki książę litewski, z zachowaniem władzy zwierzchniej dla Jagiełły.
- Bojarzy litewscy zastrzegli, że w przypadku bezpotomnej śmierci Jagiełły, wspólnie z panami polskimi wybiorą nowego monarchę, co wprowadzało element unii personalnej.
- Obie strony zobowiązały się do wspólnej obrony przed wrogami, zachowując niezależność w sprawach wewnętrznych.
- Potwierdzono wcześniejsze postanowienia Unii z Krewa z 1385 roku.
Akt podpisania
Negocjacje dotyczące unii rozpoczęły się w grudniu 1400 roku. Pierwszy akt został podpisany przez Jagiełłę w Grodnie, a następnie przez Witolda i bojarów litewskich w Wilnie w styczniu 1401 roku oraz przez 49 panów polskich w Radomiu 18 marca 1401 roku.
Skutki
W wyniku unii, armia polska wspierała Litwę w walkach z Krzyżakami podczas powstania na Żmudzi w latach 1401–1404, co zakończyło się pokojem w Raciążku w 1404 roku.