Symbol – definicja i znaczenie
Symbol (z gr. sýmbolon) to semantyczny środek stylistyczny, który ma jedno dosłowne znaczenie oraz różne znaczenia ukryte. Ogólnie rzecz biorąc, symbol zastępuje jedno pojęcie innym, krótszym lub bardziej wyrazistym, odnosząc się do innego systemu znaczeń. Przykładem może być lew, który symbolizuje nie tylko gatunek zwierzęcia, ale również siłę i władzę. Symbole różnią się od znaków, ponieważ są arbitralnie ustanowionymi jednostkami komunikacyjnymi, a ich znaczenie może się różnić w różnych kulturach.
Różnice między znakiem a symbolem
W semiologii symbol może być uważany za typ znaku lub osobną kategorię jednostki komunikacyjnej. Przykłady podejść do symbolu obejmują:
- Umberto Eco: symbol jest znakiem języka werbalnego odnoszącym się do przedmiotu.
- Charles Sanders Peirce: symbol jest podtypem znaku w stosunku do przedmiotu.
- Edmund Leach: symbol jest odrębnym ikonem, różniącym się od znaku.
Rozróżnienie między znakiem a symbolem opiera się na kontekście. Jednostki komunikacyjne w tym samym kontekście są znakami, a w różnych kontekstach stają się symbolami. Symbole można podzielić na standaryzowane i doraźne, z dalszym podziałem na konwencjonalne oraz ikoniczne.
Etymologia
Greckie słowo sýmbolon oznaczało rozłamany na pół przedmiot, który stanowił znak rozpoznawczy dla osób związanych więzami, takimi jak przyjaźń czy pokrewieństwo. Czasownik symbállō oznacza „zbieram” lub „łączę”.
Niektóre polskie symbole
W Polsce symbole mogą odnosić się do różnych pojęć, takich jak:
- Symbol chrześcijański: ryba, symbol doskonałości i życia.
- Patriotyzm:
- Osoby: Wanda, Tadeusz Reytan
- Wydarzenia: powstania
- Organizacje: Legiony, AK
- Bitwy: obrona Jasnej Góry
- Inne: Rodło, Kotwica
- Zdrada i prywata: Targowica